Mount Everest (8848 m n.p.m.) - Najwyższy szczyt świata

Mount Everest jest najwyższym szczytem Himalajów, a co za tym idzie, całej Ziemi. Po raz pierwszy został zdobyty 29 maja 1953 roku. Zdobywcami szczytu zostali: Edmund Hillary i Tenzing Norgay. Warto podkreślić, że pierwsze wejście zimowe należy do Polaków (17 lutego, 1980 roku. Leszek Cichy i Krzysztof Wielicki).

Jako, że jest najwyższy na świecie, to atakuje go co roku wielu ludzi. W większości są to wyprawy komercyjne, których uczestnicy niekoniecznie są dobrze przygotowani do zdobycia szczytu. Jedna z głośniejszych tragedii rozegrała się w 1996 roku, gdy zginęło 8 osób. Więcej możecie przeczytać tutaj: Tragedia na Evereście w 1996 roku.

Mount Everest

Wysokość: 8848 metrów n.p.m.

Lokacja: Nepal, Chiny

Pierwsze wejście: 1953, 29 maja. Edmund Hillary, Tenzing Norgay.

Pierwsze wejście zimowe: 1980, 17 lutego. Leszek Cichy, Krzysztof Wielicki

Opis Mount Everestu

Jest zbudowany z granitów, gnejsów oraz z wapieni i łupków. Tworzy potężny masyw podcięty z trzech stron lodowcami (najdłuższe Khumbu i Rongbuk – ok. 17 km).

Przez miejscową ludność uważany za siedzibę bogów. Odkryty i po raz pierwszy zmierzony przez geodetów brytyjskich w połowie XIX wieku, po raz pierwszy zdobyty 29 maja 1953 roku.

Mount Everest jest znany na świecie, przede wszystkim z tego powodu, że jest najwyższą górą. Jednakże przez wiele lat ludzie starali się zmierzyć jego wysokość, która aktualnie dzisiaj wynosi według różnych źrodeł od 8848 do 8850 metrów n.p.m.. W każdym razie Everest  rośnie nawet o 10 cm rocznie.

Everest leży w Himalajach, na pograniczu Nepalu i Chin. Nazwa został mu nadana po Sir Georgu Everescie, który jako pierwsza osoba umieścił go na mapie.

Edmund Hillary razem z Sherpą Norgayem Tenzingiem zdobył najwyższy szczyt świata - Mount Everest (8848 m n.p.m.) 29 maja 1953 roku. Byli oni pierwszymi ludźmi którzy stanęli na jego wierzchołku.

Z kolei polskim chlubnym akcentem w historii podboju Everestu, było pierwsze zimowe wejście (Krzysztof Wielicki, Leszek Cichy) w 1980 roku. Na zachodniej grani Mount Everest wydarzyła się również jedna z większych tragedi w polskim himalaizmie. Zespół: Andrzej Marciniak, Mirosław Gardzielewski, Andrzej Heinrich, Eugeniusz Chrobak, Mirosław Dąsal, Wacław Otręba spadli z lawiną. Przeżył tylko Andrzej Marciniak (Patrz artykuł "Zginęli bo byli najlepsi").

Historia zdobywania Everestu

• 1904 - Sir Francis Younghusband otrzymuje od dalajlamy zgodę na pierwszą brytyjską wyprawę w Himalaje.
• 1913 - John Noel w przebraniu mnicha buddyjskiego przemierza Tybet badając możliwości dotarcia pod szczyt Everestu. Zostaje zdemaskowany i musi opuścić płaskowyż.
• 1921 - wyprawa brytyjska - szef: Charles Kenneth Howard-Bury, George Leigh Mallory, Guy H. Bullock, Wollaston, Harold Reaburn, Alexander Kellas (umiera podczas wyprawy na atak serca), Heron, Wheeler, H. T. Morshead - wyprawa badająca potencjalne drogi wejścia na szczyt, zdobyto liczącą 6990 m Chang La;
• 1922 - wyprawa brytyjska - szef: Charles G. Bruce, G.L. Mallory, George I. Finch, T.G. Longstaff, Strutt, Crawford, H.T. Morshead, Geoffrey Bruce, J.B. Noel, Wakefield, T.M. Somervell, Morris, E.F. Norton, Tedżbir Bura Gurkha, Dasno oraz dziewięciu innych lokalnych tragarzy-pomocników. Siedmiu Szerpów ginie w lawinie. Osiągnięto wysokość 8326 m.
• 1924 - wyprawa brytyjska - szef: Charles G. Bruce, zastępca: Edward Felix Norton, G.L. Mallory, H. Somervell, Odell, Andrew Comyn Irvine, Beetham, Hazard, G. Bruce, Narbu Jishee, Lhakpa Chedi, Hingston - lekarz, J. Noel - dokumentacja. Gen. Charles Bruce choruje na malarię - kierownictwo przejmuje E.F. Norton. Baza w dolinie Rongbuk. Ginie G.L. Mallory, A. Irvine oraz dwóch Szerpów. Wyprawa dotarła najprawdopodobniej do wysokości około 8600 m. W maju 1999 roku amerykański himalaista Conrad Anker odnalazł na wysokości 8155 m ciało George'a Mallory'ego, bez zdjęcia jego żony Ruth (miał je zostawić na szczycie)
• 1933 - wyprawa brytyjska - szef: Hugh Ruttledge, Wyn Harris, Wager, 12 tragarzy, Norton, Frank S. Smythe, Eric E. Shipton. Osiągnięto 8572 m.
• 1935 - wyprawa brytyjska - szef: Eric E. Shipton.
• 1936 - wyprawa brytyjska - szef: Hugh Ruttledge.
• 1938 - wyprawa brytyjska - szef: Harold W. Tilman. Osiągnięto wysokość 8326 m.
• 1947 - Kanadyjczyk Earl L. Denman i dwóch Szerpów osiągają Chang La.
• 1949 - Nepal otwiera granice dla zagranicznych wspinaczy.
• 1950 - wyprawa brytyjsko- amerykańska pod kierownictwem Erica E. Shiptona pokonuje Ice Fall (Lodospad Khumbu).
• 1951 - Duńczyk Klaus Bekker-Larsen i czterech Szerpów docierają na Chang La.
• 1952 - wyprawa szwajcarska - szef: Edouard Wyss-Dunant, Raymond Lambert i Szerpa Tenzing Norgay wychodzą na 8560 m.
• 1952 - druga wyprawa szwajcarska - szef: Gabriel Chevalley. Ginie Mingma Dorje. Osiągnięto 8100 m.
• 1953 - wyprawa prowadzona od strony Nepalu (na mapce poniżej szkic drogi) - szef: John Hunt, Nowozelandczyk Edmund Percival Hillary, Thomas Duncan Bourdillon, Charles R. Evans, Tenzing Norgay - Szerpa z Dardżylingu oraz 26 innych Szerpów. 29 maja o 11.30 Hillary i Tenzing stają na szczycie Everestu.
• 1965 - Nawang Gombu Sherpa jako pierwszy wspinacz na świecie powtórnie zdobywa szczyt Everestu (wejścia nr 11 i 17).
• 1975, maj - pierwsze wejścia kobiece: Junko Tabei z Japonii od południowego - wschodu oraz Tybetanka Phantog od strony północnej.
• 1978 -  Wanda Rutkiewicz jako pierwsza Polka (i europejka) stanęła na szczycie Everestu.
• 1980 - pierwsze zimowe wejścia na szczyt Everestu - Leszek Cichy i Krzysztof Wielicki, kierownikiem wyprawy był: Andrzej Zawada.

Pierwsze wejście na Mount Everest

Wyprawa z 1953 roku to była już dziewiąta z kolei wyprawa Brytyjczyków na najwyższy szczyt świata. W skład wyprawy wchodzili: Pułkownik John Hunt (kierownik), Charles Evans, George Band, Tom Bourdillon, Alfred Gregory, Wilfrid Noyce, Griffith Pugh, Tom Stobart, Michael Westmacott, Charles Wylie, Edmund Hillary, George Lowe, Tenzing Norgay, Sherpa Annullu, Korespondent The Times James Morris,  35 Szerpów oraz 362 tragarzy. Lecz zacznijmy po kolei.

Dla Johna Hunta, Pułkownika Armii Brytyjskiej propozycja objęcia kierownictwa nad wyprawą na Mount Everest, była lekkim zaskoczeniem. Na lidera proponowano Erica Shiptona, który miał spore doświadczenie (m. in. z próby zdobycia Cho Oyu). W każdym razie Klub Alpejski i Królewskie Towarzystwo Geograficzne zdecydowało, że doświadczenie militarne i wspinaczkowe Hunta będzie najbardziej odpowiednie przy zdobywaniu Mount Everestu. Decyzja ta była kwestionowana, lecz ostatecznie Hunt uzyskał pełne poparcie.

Brytyjczycy byli też pod lekką presją ponieważ Francuzi otrzymali pozwolenie na zdobywanie Everestu w 1954, a w 1955 Szwajcarzy. Wyglądało na to, że jeśli nie 1953 rok, to dopiero 1956, a wtedy już Everest mógłby nie być dziewiczy.

Wyprawa dotarła do Bombaju 12 lutego, skąd udali się do Kathmandu. Wtedy jeszcze nie było tam żadnego hotelu, więc gościny udzielił im brytyjski ambasador Christopher Summerhayes. Na początku marca do Kathmandu przybyło 20 Szerpów prowadzonych przez Tenzinga Norgay'a. O ile Tenzingowi oferowano łóżko w ambasadzie, tak dla pozostałych Szerpów „zorganizowano” podłogę w garażu. Takie rozwiązanie nie spodobało się dumnym Szerpom i następnego dnia na znak protestu obsikali front ambasady :-).

Karawana. Fot. arch. Alfred Gregory

10 marca pierwsza grupa wraz z 150 tragarzami opuściła Kathmandu. Następnego dnia druga z 200 tragarzami. Odpowiednio 26 i 27 marca obie grupy osiągnęły Thyangboche, gdzie do 17 kwietnia aklimatyzowali się.

Pierwsza grupa osiągnęła Base Camp 12 kwietnia, po kilkudniowych przygotowaniach wytyczono szlak, którym można było przetransportować tony bagażów. W międzyczasie pierwsza grupa wspinaczy działała już w górach.

15 kwietnia Hillary, Band i Lowe założyli Obóz II (ok 6000 m), 22 kwietnia powstał Obóz III (6260 m). Hunt, Bourdillon i Evans Obóz IV założyli 1 maja. Obóz V (6820 m) założono 3 maja. Następnego dnia Bourdillon i Evans wspierani przez Warda i Wylie'go osiągnęli miejsce Obozu VI na wysokości 7130 metrów. 17 maja założono Obóz VII na 7440 metrów.

Pokonywanie szczelin. Fot. arch. Alfred Gregory

Na atak szczytowy Hunt wybrał Toma Bourdillona i Charlesa Evansa. 26 maja wystartowali, wspomagając się tlenem. Udało im się dojść do wysokości 8750 metrów, gdzie musieli zawrócić z powodu wyczerpania, braku czasu i problemów technicznych z aparaturą tlenową.

Edmund Hillary i Tenzig Norgay. Fot. wikipedia.org

W obwodzie była druga para. 27 maja Edmund Hillary i Szerpa Tenzing Norgay wyruszyli do ataku szczytowego. Na szczycie Czomolugmy zameldowali się o 11.30, 29 maja 1953 roku. Na wierzchołku w niskiej temperaturze zrobili parę fotografii, oraz zagrzebali w śniegu trochę słodyczy i mały krzyżyk.

Edmund Hillary na szczycie Everestu. Fot. Tenzig Norgay

Po zejściu Hillary wypowiedział pamiętne słowa, nie zdając sobie sprawy, że za sprawą BBC, usłyszał je cały świat. Zdanie to brzmiało : „We finally knocked the bastard off” czyli „W końcu załatwiliśmy skurwysyna!".

Wiadomość o zdobyciu szczytu dotarła do Londynu 2 czerwca, który był dniem koronacji Królowej Elżbiety II.

Zwycięska wyprawa została po powrocie obsypana zaszczytami. Edmund Hillary otrzymał Knight Commander of the Order of British Empire, a Hunt Knight Bachelor.

Jedna noc sprawiła, że stali się bohaterami na całym świecie. Zarówno w Indiach jak i w Londynie byli witani przez tłumy. Początkowo rozgorzała dyskusja, który z nich jako pierwszy postawił stopę na szczycie. Domniemania zostały jednak szybko rozwiane przez Johna Hunta, który stwierdził, że dokonali tego razem jako zespół. Sir Edmund Hillary za ten wyczyn został uhonorowany przez angielską królową Elżbietę II tytułem szlacheckim i jako pierwsza żyjąca osoba, pojawił się na pięciodolarowym banknocie w Nowej Zelandii. Tenzing Norgay zaś za swój udział z pionierskim zdobyciu najwyższej góry świata został odznaczony Medalem Jerzego.

Hillary i Norgay w Kathmandu. Fot. achievment.org

Na wyprawie nakręcono film The Conquest of Everest.

Ważniejsze i ciekawsze wejścia na Mount Everest

• 29 maja 1953 roku. Edmund Hillary, Tenzing Norgay. Pierwsze wejście w historii.
• 1975, maj – pierwsze wejścia kobiece: Junko Tabei z Japonii od południowego wschodu oraz Tybetanka Phantog od strony północnej.
• 1978 - Reinhold Messner i Pieter Habeler wchodzą jako pierwsi ludzie na Mount Everest bez wspomagania tlenem z butli.
• 16 października 1978. Wanda Rutkiewicz jako pierwsza Polka (i europejka) stanęła na szczycie Everestu
• 17 lutego 1980. Leszek Cichy, Krzysztof Wielicki. Pierwsze zimowe wejście w histrorii. Temperatura podczas ataku spadła grubo poniżej - 40.
• 1980, 20 sierpnia - Reinhold Messner wchodzi solo na szczyt, nową drogą na północnej ścianie.
• 1987, 22 grudnia - Szerpa Ang Rita wchodzi - jako pierszy - na wierzchołek Everestu zimą, bez wspomagania tlenem.
• 1998, 27 maja - Tom Whittaker (stracił stopę w wypadku samochodowym) staje się pierwszym niepełnosprawnym, który staje na wierzchołku Mount Everestu
• 2000, 7 października - Słoweniec Davo Karnicar dokonuje pierwszego zjazdu na nartach ze szczytu, trwał on pięć godzin.
• 2001, 21 maja - wejście na szczyt i pierwszy lot na paralotni: Francuzi Bertrand Roche i Claire Bernier-Roche 
• 2001, 22 maja - Francuski snowboardzista Marco Siffredi zjeżdża w dwie i pół godziny z wierzchołka Everestu na snowboardzie.
• 2001, 24 maja - Szerpanka Mingkipa w wieku 15 lat wchodzi na wierzchołek Everestu, stając się najmłodszą kobietą z tym osiągnięciem.
• 2001 - Pierwsza niewidoma osoba na szczycie - Erik Weihenmeyer.
• 2004, 21 maja - rekord szybkości wejścia, 8 godzin 10 minut. Szerpa Pemba Dorjie 
• 2005 – Marcin Miotk, pierwsze polskie wejście bez tlenu
• 2010, 22 maja - Amerykanin Jordan Romero wchodzi na Mount Everest w wieku 13 lat 10 miesięcy. Najmłodszy człowiek na szczycie.
• 2012, 19 maja - Japonka Tamae Watanabe wchodzi na szczyt Everestu w wieku 73 lata 6 miesięcy. Jest ona najstarszą zdobywczynią Mount Everestu.
• 2013, 23 maja - 80-letni Japończyk Yuichiro Miura, staje się najstarszym zdobywcą Everestu (poprzedni rekord - 75 lat - także należał do niego).  

Wykaz polskich wejść na Mount Everest

16 października 1978 - Wanda Rutkiewicz (pierwsza Europejka i trzecia kobieta na świecie)
17 lutego 1980 - Leszek Cichy, Krzysztof Wielicki (pierwsze wejście zimowe)
19 maja 1980 - Andrzej Czok, Jerzy Kukuczka
24 maja 1989 - Eugeniusz Chrobak, Andrzej Marciniak
9 października 1993 - Maciej Berbeka
13 maja 1994 - Ryszard Pawłowski
12 maja 1995 - Ryszard Pawłowski, Piotr Pustelnik
18 maja 1999 - Jacek Masełko, Tadeusz Kudelski, Ryszard Pawłowski
21 maja 2000 - Anna Czerwińska
5 czerwca 2005 - Marcin Miotk (pierwsze polskie wejście bez tlenu)
18 maja 2006 - Martyna Wojciechowska, Janusz Adamski, Tomasz Kobielski,
Bogusław Ogrodnik, Dariusz Załuski
15 maja 2007 - Marian Hudek
16 maja 2007 - Roman Dzida
18 maja 2007 - Robert Rozmus
22 maja 2008 - Sławomir Król
23 maja 2008 - Agnieszka Kiela-Pałys, Jarosław Hawrylewicz
21 maja 2009 - Anna Barańska
18 maja 2010 - Magdalena Prask, Zbigniew Bąk
23 maja 2010 - Anna Lichota
24 maja 2010 - Małgorzata Pierz-Pękała, Daniel Mizera
12 maja 2011 - Małgorzata Wątroba
20 maja 2011 - Ireneusz Szpot
20 maja 2012 - Ryszard Pawłowski
25 maja 2012 - Wojciech Kukuczka, Robert Szymczak, Dariusz Załuski
22 maja 2013 - Małgorzata Wątroba (od północnej strony. Pierwsza Polka, która zdobyła Everest z dwóch stron)
23 maja 2013 - Piotr Cieszewski, Monika Witkowska

Małgorzata Wątroba podczas ataku szczytowego na Mount Everest w 2013 roku. Fot. arch. Tadeusz Wątroba

Ciekawostki o Evereście

• Największą ekspedycją wspinającą się na Mount Everest była chińska ekspedycja w 1975. Składała się z 410 wspinaczy!
• Mount Everest jest znany również jako Czomolugma, czyli "Matka wszystkich śniegów". w tybetańskim i Sagarmatha, znaczy również "Matka Świata" po Nepalsku.
• Mount Everest został kiedyś zmierzony przez eksploratorów na wysokość 29000 stóp, jednak stwierdzili oni, że ludzie nie uwierzą w taką wysokosć, więc dodali 2 stopy :)
• Mount Everest rośnie 3 do 6 milimetrów rocznie. Do tego "wędruje" na północny-wschód o 7,5 cm rocznie.
• Najlepszą porą na wspinaczkę na Everest jest wczesny Maj przed sezonem monsumowym.
• Brytyjscy odkrywcy nazwali szczyt Mount Everest od nazwiska szefa pomiarów geodezyjnych w Indiach w latach 1823 - 1843 Sir George'a Everesta.
• Oficjalna obecna wysokość Everestu bazuje na pomiarach GPS dokonanych w 1999 roku przez Amerykańską ekspedycję. Góra jest wyższa niż 21 budynków Empire State Building, ustawionych jeden na drugim
• W 1978 Reinhold Messner i Peter Habeler byli pierwszymi himalaistami, którzy weszli na szczyt bez wspomagania tlenowego. W 1980 roku Messner wrócił na górę, aby zdobyć ją solo, do tego nową drogą na północnej ścianie
• Mount Everest charakteryzuje się ekstremalnymi temperaturami. Temperatura na szczycie nigdy nie jest wyższa niż 0° C. Średnia temperatura w styczniu wynosi tam -36° C, a zdarza się, że spada do -60° C. W lipcu średnia temperatura wynosi -19° C
• Najpopularniejszymi drogami wejściowymi są: South Col Route przez południowo-wschodni grzbiet z Nepalu, oraz North Col Route przez północno-wschodni grzbiet z tybetu.
• 10 maja 1990 - Tim McCartney-Snape wchodzi na szczyt, warto dodać, że poruszał się pieszo od Zatoki Bengalskiej.
• 10 maja 1993 roku na szczycie staneło 40 wspinaczy. Do tej pory jest to rekord nie pobity.
• 1996 - Szwed Goran Kropp wyjeżdża rowerem ze Sztokholmu do Nepalu. Wchodzi na wierzchołek (23 maja), bez wspomagania tlenem z butli i wraca do Sztokholmu na rowerze.
• Najbezpieczniejszym rokiem na Mount Everest był rok 1993 kiedy to 129 wspinaczy weszło na szczyt, a tylko 8 zgineło ;)
• Najmniej bezpieczny dla odmiany było rok 1996, kiedy to 98 wspinaczy weszło na szczyt, a zginęło 15.
• Najwięcej osób zginęło po stronie Nepalskiej
• W latach 1953 -1969 na szczycie stanęło 21 wspinaczy. W latach siedemdziesiątych - ponad osiemdziesięciu, w latach osiemdziesiątych - prawie dwustu, w ostatniej dekadzie ubiegłego wieku - niemal tysiąc.
• Szerpa Babu Chiri spędzil 21 godzin i 30 minut na szczycie Everestu
• Jean-Marc Boivin z Francji doszedł najwyraźniej do wniosku, że długie schodzenie to nie jest to co lubi i po prostu zleciał ze szczytu na glajcie w 11 minut.
• Davo Kamicar z Słoweni dokonał pierwszego zjazdu z Everestu 10 października 2000 roku.
• Na szczycie znajduje się ponad 150 ciał wspinaczy.
• W 2005 roku na szczycie wylądował helikopter.
• Najszybsze wejście od południa - w 2000 roku Babu Chhiri Szerpa (34 lata)  wszedł na szczyt z bazy w 16 godzin i 56 minut
• Najszybsze wejście od północy - W 1996 Hans Kammerlander w 16 godzin i 45 minut wszedł z bazy na szczyt.
• Pierwsza niewidoma osoba na szczycie - Erik Weihenmeyer w 2001 roku.
• Kushang Szerpa jest jedyną osobą która weszła na Everest z wszystkich 4 stron.
• Apa Sherpa wszedł na szczyt 21 razy
• Kenton Cool wszedł na szczyt 9 razy, a do tego był pierwszą osobą która wysłała wiadomość na tweetera ze szczytu.
• Odmiana truskawek pnąca się niczym winorośl, otrzymała nazwę Mount Everest
• Amerykański przewodnik Michael Horst wszedł na Mount Everest i Lhotse w mniej niż 21 godzin.
• Na zachodniej grani Mount Everest wydarzyła się również jedna z większych tragedi w polskim himalaizmie. Zespół Andrzej Marciniak, Mirosław Gardzielewski, Andrzej Heinrich, Eugeniusz Chrobak, Mirosław Dąsal, Wacław Otręba spadli z lawiną. Przeżył tylko Andrzej Marciniak (Patrz artykuł "Zginęli bo byli najlepsi").

Cytaty o Mount Everest

• "Choć dla większości tym Everestem będą tylko(?) skałki, Tatry, Alpy to tak w gruncie rzeczy najważniejsze jest samo zdobywanie, dążenie do celu i walka o osiągnięcie go, gdyż w naturze człowieka zakodowano, by wciąż zwracał się ku nowemu i nieznanemu. Pięknie i zwięźle oddaje to buddyjska zasada Droga jest celem." Alek Lwow
• "Każdy ma swój Everest"  Tenzing
• "Co człowiek, który wspina się na Everest, z trudem chwytając oddech po każdym kroku, ma wspólnego z atletą w szortach i podkoszulce wykonującym akrobatyczne ruchy na bulderach Fontainebleau? Nic, z wyjątkiem tego, że może to być jedna i ta sama osoba." Walt Unsworth
• Gdyby to nie był Everest to byśmy chyba nie weszli! Leszek Cichy
• "Wyżej niż na Everest nie wejdę, a bardziej samotnie niż w pojedynkę - nie można. Trzeba się rozejrzeć za nowym wyzwaniem." Reinhold Messner
• Everest nie jest szczytem pięknym. Prawdopodobnie gdyby cała okolica była położona o tysiąc metrów niżej, nikt by tu nie zajrzał. Przyjechałaby jedna wyprawa, zrobiła pierwsze wejście i na tym by się skończyło. Everest niższy o tysiąc metrów byłby niewiele wart. Nietrudny, nieładny. Jego ogromna atrakcyjność bierze się stąd, że jest bezwzględnie najwyższy, a nasza stechnicyzowana cywilizacja wymaga wyników dających się wyrazić w kategoriach obiektywnych. Leszek Cichy
• Przyszło ciężkie załamanie pogody. Straciło życie kilku wspinaczy zaskoczonych wysoko na grani. Nie winiłam za to Everestu. Taki był, groźny i potężny. To my musieliśmy uniknąć jego gniewu. Anna Czerwińska
• Korona Ziemi zmieniła mój stosunek do Everestu. Bawiąc się w kolekcjonowanie szczytów, poczułam się zwolniona z obowiązku dokonywania wejść sportowych. Wystarczyło wejść na szczyt. Anna Czerwińska
• Nie oddałbym za Everest nawet paznokcia! Andrzej Heinrich
• Powyżej 7500 m, gdzie droga wiodąca północno-wschodnią grzędą wkraczała w mikstowy teren, teraz praktycznie nie było śniegu. Wylazł stromy, ruchomy piarg i miejscami kruche skały. Ukazały się wszystkie śmieci, pozostałości po obozach, stare liny, porzucone butle. Everest jakby się postarzał. Przykro było wspinać się po tym śmietnisku. Anna Czerwińska
• Masz tam [na Mount Evereście] tych wszystkich bogatych chirurgów plastycznych i dyrektorów, którzy płacą 80 tysięcy dolarów. Szerpowie ustawiają im później drabiny, kładą 8000 tysięcy stóp (ok. 2,7 km) lin poręczowych, a kiedy tamci wracają do obozu, to nie muszą nawet rozkładać sobie śpiwora. Czeka już na nich, a na wierzchu leży miętowa czekoladka. Cały sens w planowaniu czegoś na Evereście leży w pewnego rodzaju fizycznym i duchowym zysku. A jeśli w tym procesie idziesz na kompromisy, to jesteś dupkiem na początku tej drogi i na końcu, kiedy z niej wracasz. Yvon Chouinard

Zdjęcia Everestu

Filmy o Evereście

W maju 1953 roku nowozelandzki himalaista i badacz polarny Edmund Hillary z Szerpą Tenzingiem Norgayem stali się pierwszymi zdobywcami Mount Everestu. Dziesięć lat później na ten najwyższy szczyt świata dotarli pierwsi Amerykanie, wśród nich fotograf National Geographic Barry Bishop. Z okazji 50. rocznicy pierwszej wspinaczki, synowie tych trzech mężczyzn organizują ekspedycję śladami ojców.

Film z angielskiej wyprawy na Mt Everest

Jeśli zauważysz nieścisłości w artykule, to możesz to skomentować przez nasz system komentarzy, a my już poprawimy to w artykule.