Wawrzyniec Żuławski

Damian Granowski 17 sierpień 2011

Wawrzyniec Żuławski (pseud. "Wawa") był polskim taternikiem, pisarzem, muzykologiem. Jest wybitną postacią w historii polskiego Taternictwa. Działał zarówno jako taternik, ale też jako działacz górski, ratownik górski, pisarz którego dzieła wychowały pokolenia polskim wspinaczy, muzykolog, kompozytor.

W. Żuławski

Data i miejsce urodzenia: 14 lutego 1916 roku w Zakopanem

Data i miejsce śmierci: 18 sierpnia 1957, masyw Mont Blanc

Biografia

Urodził się w Zakopanem 14 lutego 1916 roku. Był synem pisarza Jerzego Żuławskiego. Nie używał swojego pierwszego imienia Jerzy. Studiował muzykę u K. Sikorskiego w konserwatorium w Warszawie, u N. Boulanger w Paryżu oraz muzykologię na UW. Z wykształcenia był muzykologiem (dodatkowo utalentowanym kompozytorem) i w tym zawodzie pracował jako profesor w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie (dodatkowo dorabiał w Konserwatorium Łódzim w Łodzi).

Był utalentowanym twórcą. Tworzył m. in. wariacje fortepianowe, sonaty na fortepian, sonaty skrzypcowe, mazurki, kwintet fortepianowy. Nie poskąpiono mu również daru pisarskiego, dzięki czemu był autorem książek, które na stałe weszły do kanonu polskiej literatury górskiej: "Niebieski krzyż", "Skalne lato", "Sygnały ze skalnych ścian", "Wędrówki alpejskie"

Żuławski zaczął się wspinać w 1932 roku, wraz ze swoim kuzynem Jackiem Żuławskim oraz braćmi Markiem i Juliuszem. Systematyczne podejście do wspinania zaowocowało już 2 lata później przejściem północno-zachodniej ściany Żabiego Mnicha (wówczas uważanej za niemal do nie do zdobycia). Przejście to sprawiło, że został zauważony w środowisku i niedługo później wspinał się z najlepszymi: m. in. Janem Staszlem, braćmi Bernadzikiewiczami, Zbigniewem Korosadowiczem.
Do najciekawszych przejść Wawrzyńca na pewno można zaliczyć drogę na Mięguszowiecki Szczyt północno-wschodnim filarem i Małego Młynarza północną ścianą. Nie próżnował też zimą: padły m. in. Cubryna północno wschodnią ścianą, Lodowy Szczyt z Doliny Czarnej Jaworowej.

W 1936 uczestniczy w wyprawie Klubu Wysokogórskiego w Alpach. Te imponujące góry zauroczają go tak, że łącznie był w nich 6 razy (1936, 1937, 1938, 1947, 1956, 1957) i w Alpach też pozostał...

Wybuch II wojny światowej ograniczył mocno działalność taternicką Żuławskiego (jak i całego środowiska). Nie można jednak powiedzieć, że całkowicie zaniechał wspinania, na rzecz walki konspiracyjnej (był w AK). W 1943 roku dokonuje pierwszego powtórzenia Drogi Orłowskiego na Galerii Gankowej (pierwsze przejście drogi w całości na raz).

Po wojnie Żuławski wrócił do konkretnego wspinania. Wraz z Tadeuszem Orłowski przeszedł. m.in. : środkowy filar północnej ściany Pośredniego Mięguszowieckiego Szczytu, lewą stronę północnej ściany Wyżniego Żabiego Szczytu, zachodnim filarem Spadowej Kopy, północno-wschodnią ścianą Kapałkowej Strażnicy. Towarzyszem jego tatrzańskich wspinaczek był również Arno Puškaš, z którym w 1953 roku pokonał środek wschodniej ściany Lodowego Szczytu.

W roku 1957 w czasie wyprawy alpinistycznej w masywie Mont Blanc zaginęło dwóch Jugosłowian i jeden z wybitnych polskich wspinaczy tamtego pokolenia, Stanisław Groński. Po tygodniu bezowocnych poszukiwań i formalnej decyzji francuskich ratowników o zakończneniu akcji ratunkowej podjęta zostaje jeszcze jedna próba odnalezienia zaginionych. Wawrzyniec Żuławski bierze udział w wyprawie ratunkowej i 18 sierpnia ginie pod lawiną seraków. Jego ciała nie odnaleziono.

Działalność społeczna

Wawrzyniec Żuławski był aktywnym działaczem na takich polach jak:

Był prezesem ZAIKSu (Związek Autorów i Kompozytorów Scenicznych)
Już od roku 1935 zasiadał we władzach Koła Wysokogórskiego przy Oddziale Warszawskim Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego.
Na pół roku przed wybuchem II wojny światowej wybrany został na przewodniczącego Koła Warszawskiego Klubu Wysokogórskiego PTT. Funkcję tę piastował powtórnie w latach 1949-1951.
Był redaktorem konspiracyjnego "Taternika"
Brał udział w wielu wyprawach ratunkowych, m.in. na Granatach, Rumanowym Szczycie i Ganku, Mieguszowieckim Szczycie i Cubrynie, w tym w wielodniowej wyprawie po zwłoki Zbigniewa Abgarowicza. Wyprawa ta przeszła do historii jako jedna z najtrudniejszych wypraw w Tatrach. Co ciekawe nigdy nie był formalnym członiekm GOPRu.
W 1954 zostaje szefem Sekcji Alpinizmu PTTK, a następnie zostaje prezesem reaktywowanego Klubu Wysokogórskiego. Żuławski stał na czele jego zarządu aż do śmierci
Był również członkiem zarządu głównego PTTK.

Nikt nie dodał jeszcze biografi tej osoby. Możesz być pierwszy. Zamieść biografię w komentarzu na dole

Dokonania górskie

Tatry

Mięguszowiecki Szczyt północno-wschodnim filarem
Mały Młynarz północną ścianą
Cubryna północno-wschodnią ścianą, zimą
Lodowy Szczyt z Doliny Czarnej Jaworowej, zimą
1943 - Pierwsze powtórzenie Drogi Orłowskiego na Galerii Gankowej (pierwsze przejście drogi w całości na raz).
1948 - środkowy filar północnej ściany Pośredniego Mięguszowieckiego Szczytu
1948 - Lewa strona północnej ściany Wyżniego Żabiego Szczytu
1949 - Zachodni filar Spadowej Kopy
1952 - Północno-wschodnia ściana Kapałkowej Strażnicy
1953 - Środek wschodniej ściany Lodowego Szczytu. Zespół: Wawrzyniec Żuławski, Arno Puškaš

Alpy

Wyprawy

Wiesz o przejściach danej osoby? Podziel się swoją wiedzą z nami. Dodaj przejście na dole w komentarzu!

Ciekawostki

Nie używał swojego pierwszego imienia Jerzy.
W czasie II wojny światowej był żołnierzem Armii Krajowej, jego mieszkanie przy ul. Marszałkowskiej było lokalem konspiracyjnym, w którym m.in. ukrywano ludzi.
Pełnił funkcję prezesa ZAIKSu
Jest autorem książek, które na stałe weszły do kanonu polskiej literatury górskiej: "Niebieski krzyż", "Skalne lato", "Sygnały ze skalnych ścian", "Wędrówki alpejskie", "Tragedie tatrzańskie"
Swoje przemyślenia z wyjazdów alpejskich zawarł w książce "Wędrówki alpejskie"
Brał udział w wielu wyprawach ratunkowych, m.in. na Granatach, Rumanowym Szczycie i Ganku, Mieguszowieckim Szczycie i Cubrynie, w tym w wielodniowej wyprawie po zwłoki Zbigniewa Abgarowicza. Wyprawa ta przeszła do historii jako jedna z najtrudniejszych wypraw w Tatrach. Co ciekawe nigdy nie był formalnym członiekm GOPRu.
W roku 1947 brał udział w pierwszej powojennej polskiej wyprawie w Alpy.
Publikował recenzje muzyczne, m.in. w Ruchu Muzycznym, Expressie Wieczornym i Nowej Kulturze. Komponował utwory orkiestrowe (np. Cztery kolędy polskie-1947), kameralne, fortepianowe, wokalne, (m.in. Wierchowe nuty na chór i skrzypce solo-1955).

Znasz ciekawostki o tej osobie? Podziel się z nami nimi ;)

Cytaty

"Przyjaciela nie opuszcza się nawet wtedy, gdy jest bryłą lodu." Wawrzyniec Żuławski
"Bywają tacy ludzie, zyjący i już nieżyjący - których przesłania ich własna twórczość lud działalność. Myśląc o nich, w gruncie rzezcy myślimy o ich dziełach, czynach czy postępkach, niejako w oderwaniu od ich osobowości. (...) Z Wawrzyńcem Żuławskim było inaczej. Ważne jest nie tylko to, czego dokonał. Należał do tych nielicznych ludzi, którzy już faktem swego istnienia wzbogacają życie innych. Niełatwy do zdefiniowania, skomplikowany i prosty jednocześnie, wszechstronnie utalentowany, pełen wdzięku, o zamyślonych oczach i sceptycznym uśmiechu, głęboko uczuciowy, potrafił być również chłodny, ostry, skupiony, praktyczny. Zawsze - naturalny. Nawet najbardziej niezwykłych czynów, wymagających męstwa, ofiarności i siły, czasem nawet heroizmu, dokonywał od niechcenia, lekko, z uśmiechem. (...) Nienawidził spraw i ludzi nieludzkich. nie cierpiał ciężkich, przygniatających atmosfer. nie pasowało do niego nic, co jest nieodwracalne, nieodwołalne, ostateczne. Dlatego niektórzy z jego bliskich mówią, że z o s t a ł w masywie Mont Blanc. Jakby to była tylko przerwa w alpejskich wędrówkach.(...) Ci, którzy go znali, wiedzą: ten kapryśny, chwilami i sceptycznie uśmiechnięty Wawrzyniec, ten wrażliwy na dźwięk, barwę i kształt artysta, subtelny i delikatny esteta, w każdej chwili potrafił przeobrażać się w błyskawicznie i pewnie działajacego organizatora i realizatora. Był człowiekeim silny i wspaniałym, w stu procentach odpowiedzialnym za siebie i innych, człowiekiem, o którym wiadomo: nie opuści w nieszczęściu, choćby to miało kosztować... Wiemy, ile go to kosztowało." Grażyna Wojsznis-Terlikowska

Dorzuć cytaty tej osoby w komentarzach ;)