Kuluar Kurtyki (WI3/III). To łatwy lodospad na Progu Mnichowym. Jest jednym z niewielu lodospadów w polskiej części Tatr, do tego w Moku. Relatywnie krótkie podejście sprawiają że Kuluar jest często przechodzoną drogą lodową. Trudności znajdują się w jednym kilkumetrowym pionowym progu lodowym na drugim wyciągu.

Kuluar Kurtyki. Fot. www.kw.bielsko.org

Wycena: WI3/III

Zagrożenia obiektywne: Lawiny

Nachylenie: 80-85 stopni

Długość / liczba wyciągów: 3 wyciągi

Czas przejścia:

Wysokość podstawy n.p.m.:

Lokalizacja: Tatry / Próg Mnichowy

Namiary GPS:

Wystawa: E

Czas podejścia: 1 godzina

Uroda: W razie zagrożenia lawinowego lepiej nie podchodzić pod lodospad. Wyjście z lodospadu jest również niebezpieczne, ponieważ na górze jest kocioł gdzie magazynuje się śnieg

Pierwsze przejście: 

Dojście

Ze schroniska w Morskim Oku około 45-60 minut Najpierw idziemy żółtym szlakiem, następnie odbijamy trawersem pod lodospad.

Fot. dg

Opis

Pierwszy wyciąg to - w naszym przypadku - było wspinanie w śniegu z małą domieszką lodu. Do pokonania był mały prożek (WI2), po którym mamy kociołek. Być może w lepszych warunkach jest tam więcej lodu. Po prawej stronie mamy stanowisko (łańcuch zjazdowy).

Iza Czaplicka na pierwszym wyciągu Kuluaru. Fot. dg

Drugi wyciąg (WI3), to jest to, po co tam przyszliśmy ;). Startowy próg ma 6-8 metrów. Następnie mamy po lewej stronie próg. Tutaj możemy pójść dwoma wariantami:

- w lewo (łatwiej i mniej zabawy). Przechodzimy przez prożek i następnie już łatwym terenem idziemy do góry, do śnieżnego kociołka, tam warto odbić w prawo i założyć stanowisko (2 haki i rep). Można też podejść kawałek wyżej i z lewej mamy łańcuch stanowiskowy

- w prawo (trudniej). Niestety z powodu tłoku na lodospadzie, nie zauważyłem, że z prawej wspinanie lodowe będzie atrakcyjniejsze. Po dojściu do stanowiska zauważyłem, że trzymając się prawej strony lodospadu, będziemy mieli o wiele więcej wspinania w lodzie. Na oko warto wybrać ten wariant.

Pierwszy próg na drugim wyciągu. Fot. dg

Końcówka drugiego wyciągu. Fot. dg

Trzeci wyciąg jest już łatwy (WI2). Startujemy w prawo do rynny i nią do góry prawie 50 metrów do kosówek przy bloku.

Autor na początku 3 wyciągu Kuluaru Kurtyki. Fot. Izabela Czaplicka

Zejście

Do czerwonego szlaku z Wrót Chałubińskiego, a następnie żółtym. Ok 1-,15 godziny.

Kuluar można połączyć z inną drogą np. na Mnichu. My wybraliśmy Robakiewicza. Fot. dg

Sprzęt

4-8 śrub lodowych + kostki, parę friendów

Historia zdobywania

Nikt jeszcze nie dodał historii. Wrzuć w komentarzach!

Ciekawostki

Turbo ciekawą sprawą jest autorstwo przejść w Kuluarze Kurtyki. Podsyłam tutaj notatkę Grzegorza Głazka z Gazety Górskiej śp. Józefa Nyki.

"Nawiązując do wspomnienia o ś.p. Marku Nowickim w GS 10/03, chcę dorzucić nieznaną dotąd informację o jeszcze jednej nowej drodze Marka, dzisiaj bardzo popularnej, ale ochrzczonej innym nazwiskiem. Kompletując materiały przewodnikowe w okresie 1998--2000, w archiwum Witolda H. Paryskiego, wśród listów o rejonie Mnicha, natrafiłem na notatkę Marka Nowickiego o jego wejściu wraz z Jarosławem Uszyńskim na Próg Mnichowy w lipcu 1964 roku. Wybitny komin oceniono na VI, bardzo krucho (dziś droga ta ma ocenę o stopień niższą, ale dyskusyjną, bo z racji kruszyzny nie jest latem powtarzana). Opis w notatce jest lakoniczny, jednak ustalenie formacji jest jednoznaczne (zdjęcie), bo następny żleb na prawo jest zupełnie łatwy (na marginesie: pokonywano go przed r.1950 -- opis Paryskiemu przesłał np. Krzysztof Tatarkiewicz w uwagach do tomu IV WHP; nazywanie tego żlebu w jednym z przewodników nazwiskiem wspinacza z lat 90. jest nieporozumieniem).

Notatka nosi odręczną adnotację Witolda Paryskiego, iż otrzymał ją 1 grudnia 1970. To m.in. (oraz liczne literówki) wskazywałoby, że maszynopis pochodzi bezpośrednio od Marka Nowickiego, a nie jest notatką przepisaną przez WHP. Jest to być może fragment większego zbioru notatek, jaki Marek przesłał do WHP, na zwyczajowy jego apel o materiały (np. przy tej samej okazji znalazłem opis wariantu Marka na Żabiej Lalce, wymieniony już w małej monografii w "A Zero" nr 3 z 2002 roku). Data przekazania wskazuje na to, że działo się to w okresie chwilowego wzrostu aktywności Marka, gdy być może porządkował on swe drobniejsze dokonania z lat wcześniejszych.

Tak więc Kuluar Kurtyki ma pierwsze odnotowane przejście w lipcu 1964 roku. Mógłby się nazywać Kuluarem Płanetników. Oczywiście nie będziemy walczyć o zmianę utartej nazwy -- bo, podobnie jak Zachód Grońskiego czy Zachody Abgarowicza -- rzecz utrwaliła się za sprawą wspinaczy, którzy rozpropagowali te formacje zimą i nazwy te mają się dobrze.

Przy okazji, sprostowania wymaga wiadomość bezkrytycznie podawana przez nowsze przewodniki, iż zimowego przejścia kuluaru dokonali Maciej Włodek-Colorado i Jacek Rusiecki-Dżak przy okazji kręcenia filmu "Dwóch" Jerzego Surdela w 1967 roku. Niedawno zapytani przez niżej podpisanego, podali jasno, że owszem wspinali się w tym kuluarze, ale pokonali tylko dwa wyciągi (do połowy), właśnie tyle ile trzeba było do filmu. Zatem o dekadę późniejsze zimowe pierwszeństwo w tym kuluarze Wojciecha Kurtyki i Jerzego Dudały (z Katowic -- publikujemy to nazwisko po raz pierwszy) nie jest zagrożone. Jak wspomina dziś Wojtek Kurtyka, był to sezon, gdy "odkrył" on nad Morskim Okiem liczne lodospady, ale z trudem znajdował partnerów na ich przejścia. W samym kuluarze sprawa nie była łatwa, bo mieli jeden prosty czekan i raki, na których w lodzie Wojtek stawał tylko bokiem. Kluczowy kilkumetrowy odcinek pokonał rąbiąc stopnie i chwyty -- do dziś pamięta to rąbanie w pionie, gdy drugą ręką w wełnianej rękawiczce trzymał się chwytu w lodzie.

Z lektury książki wyjść w schronisku przy Morskim Oku z ostatnich lat można oszacować, iż zimą Kuluar Kurtyki jest celem około 20--25% ogółu wspinaczy, wpisujących swoje przejścia. Tak więc można stwierdzić, że w osobie Marka utraciliśmy prawdopodobnego autora najbardziej popularnej drogi zimowej Tatr".

Grzegorz Głazek

Cytaty

Znasz wypowiedzi ludzi o tym lodospadzie? Podziel się nimi

Topo

Masz topo? Podeślij linka w komentarzach, a chętnie zamieścimy!

Zdjęcia

Masz zdjęcia? Podeślij linka w komentarzach, a chętnie zamieścimy!

Filmy

Wyszperałeś w sieci filmy o tym lodospadzie? Podeślij linka w komentarzach, a chętnie zamieścimy!