Nie samym wspinaniem człowiek żyje i czasem warto zebrać w jednym miejscu skitury marzeń. Moim zamysłem była lista „10 kultowych tras skiturowych w Europie”, jednakże dłuższe poszukiwania sprawiły, że dziesięć takich tras będzie ciężko znaleźć. Postanowiłem tą lukę uzupełnić o piękne rejony na zasadzie: akomodacja w schronisku i jednodniowe pętle na fokach.
Darek Grabowski podczas zjazdu. Fot. dg
Chciałbym tutaj przybliżyć przede wszystkim te miejscówki, nie będę rozpisywał się o trudnościach technicznych, ograniczę się tylko do wymienienia informacji, jakie umiejętności są wymagane. Oczywiście umiejętność jazdy w terenie nieprzygotowanym jest obligatoryjna. Dochodzi zagrożenie lawinowe, z którym trzeba się liczyć nawet na łatwiejszych trasach. Dodatkowo, jeśli teren będzie wysokogórski (tzn. lina, raki i czekany wymagane), to wspomnę o tym.
Niestety góry są dość kapryśne, więc warto mieć plan alternatywny. W tym przypadku najlepszą opcją wydaje się narciarstwo przywyciągowe. Przy każdym rejonie starałem się dodać informację o stokach w pobliżu. Karnety i noclegi można znaleźć np. przy użyciu wyszukiwarki SnowTrex.
Zamierzeniem moim było ustawienie rejonów od najłatwiejszych do potencjalnie najtrudniejszych propozycji. Jest to naprawdę mocno szacunkowe :-).
10. Norwegia – Region Sogn og Fjordane
Początek: Sogn og Fjordane
Najlepszy termin: marzec-kwiecień
Skitury w Norwegii. Fot. arch. Paweł Kaczmarczyk
„Sogn og Fjordane to zjawiskowej urody region położony w zachodniej części Norwegii. Tu gigantyczne fiordy, dramatycznie wrzynające się w głąb lądu, otoczone są dzikimi górami. Przyroda, w dużej mierze nietknięta ręką człowieka, pozwala nacieszyć oko niebywałymi widokami.
W Sogn og Fjordane duża ilość opadów śniegu jest gwarantowana, a jazda w świeżym puchu możliwa całą zimę i wiosnę”.
Całkiem niezła rekomendacja Pawła Kaczmarczyka. Do wyboru mamy mnóstwo ciekawych tras z przewyższeniami np. 1000 metrów i niepowtarzalnym widokiem na morze. Trasy dla początkujących i zaawansowanych.
Aczkolwiek trzeba przyznać, że Norwegia do najtańszych krajów na świecie nie należy, więc jadąc tam szykujcie się na droższe wakacje.
Narciarstwo przywyciągowe w pobliżu:
Około 35 kilomterów tras narciarskich.
Więcej info tutaj.
9. Austria – Alpy Sztubajskie
Noclegi: Neustift, lub schronisko Franz-Senn-Hütte
Najlepszy termin: marzec - kwiecień
Wymagana umiejętność poruszania się w terenie wysokogórskim
Skitury w Alpach Sztubajskich. Fot. cosleyhouston.com
Bardzo znanym i rozległym rejonem na skitury są Alpy Sztubajskie (okolice lodowca Stubai). Okolica usiana jest pięknymi dolinami, w których często są schroniska. Warto wspomnienia jest schronisko Franz-Senn-Hütte, z którego względnie łatwo osiągalne są piękne trzytysięczniki: Schrankogl, Ruderhofspitze, Vordere Wilder Turm i Wildes Hinterberg. Właściwie dla każdego skiturowca znajdzie się coś ciekawego,
Narciarstwo przywyciągowe w pobliżu:
Neustift (43 km tras zjazdowych).
8. Ukraina – Czarnohora i Świdowiec
Początek: Dzembroni
Koniec: Pantyr
Czas trwania: 5-6 dni
Najlepszy termin: Marzec-Kwiecień
Wymagana umiejętność poruszania się w terenie wysokogórskim.
Freeride w Czarnohorze. Fot. powder.pl
Karpaty wschodnie były popularnym miejscem odwiedzi polskich turystów w dwudziestoleciu międzywojennym. Czarnohora przypomina nieco nasze Tatry Zachodnie, a Świdowiec Bieszczady. Jest to propozycja dla ludzi, którzy chcą wędrować po dzikich ostępach i urozmaicać sobie wędrówkę zjazdami. Można ewentualnie założyć bazę gdzieś w Czarnohorze i eksplorować co trudniejsze zbocza. Schronisk tam nie uświadczymy, więc trzeba będzie nocować w namiocie.
Podsumowując prawdziwa przygoda!
Więcej info w tym artykule. Oraz na stronie schroniska "Chatka u Kuby"
7. Włochy – Pętla wokół Marmolady
Początek: Canazei
Koniec: Canazei
Czas trwania: 3 dni
Najlepszy termin: styczeń- najlepiej luty
Wymagana umiejętność poruszania się w terenie wysokogórskim
lub masyw Selli.
Zjazd w Dolomitach. Fot. dolomitesport.com
Skalne bastiony Dolomitów to przepiękna sceneria dla uprawiania narciarstwa pozaprasowego. Popularne są wycieczki wokół Marmolady, masywu Sella i Sassolungo. W razie niepogody można wybrać jedne z najlepszych stoków narciarskich na świecie.
Narciarstwo przywyciągowe w pobliżu:
Rejon Selli (około 200 km tras narciarskich)
6. Austria – Trawers Silveretty
Początek: Ischgl
Koniec: Galtür
Czas trwania: 4-6 dni
Najlepszy termin: Marzec-Kwiecień
Wymagana umiejętność poruszania się w terenie wysokogórskim
Silveretta. Fot. alps-adventures.com
Silveretta to malowniczy górski masyw na pograniczu Szwajcarii i Austrii. Znajdziemy tam sporo łatwych do zdobycia szczytów (względnie niskich, ok. 3200 – 3300 m. n.p.m) i łagodnie opadających lodowców. W ciągu dnia pokonujemy przewyższenia rzędu 800-900 metrów, a zjazdy są do 40 stopni. Istnieje mnóstwo różnych wariantów trasy, z których każdy będzie mógł wybrać coś dla siebie. Jest to więc, również dobra propozycja na pierwszą alpejską skiturę. Nocujemy w schroniskach (możliwość łatwego zjazdu do doliny).
Narciarstwo przywyciągowe w pobliżu:
wyciągi w Ischgl (238 km tras narciarskich) i St. Anton (341 tras narciarskich).
5. Tatry - Trawers Tatr Wysokich.
Początek: Kieżmarskie Żłoby
Koniec: Chochołowska Dolina
Czas trwania: 4-7 dni
Najlepszy termin: Marzec-Kwiecień
Wymagana umiejętność poruszania się w terenie wysokogórskim.
Dolina Pięciu Stawów Spiskich. Fot. dg
Wspaniałe tury to nie tylko kraje alpejskie. Nasze rodzime Tatry oferują możliwość kilkudniowej wyrypy w alpejskiej scenerii. Pokonanie Tatr wzdłuż to będzie na pewno niezapomniana przygoda. Podążanie wzdłuż Głównej Grani Tatr, zjazdy z malowniczych przełęczy. Możemy wybrać najprzeróżniejsze warianty, czy to po polskiej, czy słowackiej stronie. Należy liczyć się z dziennymi podejściami co najmniej 1000 metrów, stromymi zjazdami. W związku z tym należy przygotować się na sporo chodzenia, przepinek i zjazdów. Dobra baza schroniskowa, lecz zazwyczaj są one zatłoczone.
Można trasę zakończyć/zacząć w Dolinie Chochołowskiej, bo przejście przez słowackie Tatry Zachodnie to raczej więcej chodzenia, niż zjazdów.
Narciarstwo przywyciągowe w pobliżu:
Tatrzańska Łomnica (12 km przygotowanych tras narciarskich), Podhale (kilkanaście kilometrów tras zjazdowych).
4. Szwajcaria - Alpy Berneńskie
Początek: Grindelwald
Koniec: Lötschental
Czas trwania: 5 dni
Najlepszy termin: marzec-maj
Wymagana umiejętność poruszania się w terenie wysokogórskim
Fot. Wolfgang Lauschensky
Wspaniała tura narciarska - z północy na południe - z widokiem na jedne z najsłynniejszych szczytów alpejskich (m. in. Jungfrau, Mönch i Eiger). Przekraczamy największy alpejski lodowiec (Aletschgletscher). Noclegi w schroniskach, wiele możliwych wariantów trasy. Całość trasy pokonujemy bez schodzenia do cywilizacji. Dodatkowo można zdobyć kilka czterotysięczników i z niektórych z nich zjechać na nartach.
Wymagana dobra kondycja, zjazdy do 30 stopni.
Narciarstwo przywyciągowe w pobliżu:
Grindelwald (165 km tras narciarskich), Lötschental (100 km tras narciarskich)
3. Włochy/Szwajcaria – The Spagetti Tour (Włoska Wysoka Droga)
Początek: Zermatt
Koniec: Zermatt
Czas trwania: 5-6 dni
Najlepszy termin: marzec-maj
Wymagana umiejętność poruszania się w terenie wysokogórskim
Kapitalna tura w masywie Monte Rosa, podczas której będziecie mieli okazję pokonać imponujące lodowce oraz zdobyć kilka czterotysięczników. Dobra kondycja i aklimatyzacja wymagane. Technicznie należy ona do bardziej wymagających tras z tej listy, dlatego polecana jest tylko zaawansowanym narciarzom (którzy muszą być również alpinistami). Noclegi w schroniskach na trasie.
Narciarstwo przywyciągowe w pobliżu:
Zermatt (200 km przygotowanych tras narciarskich)
2. Włochy/Szwajcaria – Okrążenie Masywu Ortlera
Początek: Sulden
Koniec: Trafoi
Czas trwania: 5-6 dni
Najlepszy termin: Marzec-Kwiecień
Wymagana umiejętność poruszania się w terenie wysokogórskim.
Fot. alpenglowsports.com
Zasłużoną renomą wśród narciarzy pozatrasowych cieszy się masyw Ortlera w południowym Tyrolu. Zwłaszcza trasa wokół Ortlera (wariant Sulden - Cassati – V. Alpini – Trafoi) jest godna polecenia. Możemy też zapuszczać się na pobliskie szczyty z innych schronisk. Godne polecenia (Koenigspitze, Monte Vioz, Palon de la Mare, , Pizzo Tresero).
1. Francja/Szwajcaria - Haute de Route
Początek: Chamonix
Koniec: Zermatt
Czas trwania: 5-6 dni
Najlepszy termin: Marzec-Kwiecień
Wymagana umiejętność poruszania się w terenie wysokogórskim.
Fot. cycleventoux.com
Słynna „Wysoka Droga” to absolutny klasyk alpejskiego narciarstwa wysokogórskiego. Ma długość około 120 km, a przewyższenia to koło 10 tys. metrów. Dla każdego miłośnika skiturów będzie tym, czym dla Muzułmanina Mekka. Co najmniej raz w życiu trzeba być. Cała trasa pomiędzy Chamonix i Zermatt zajmuje około 5-6 dni i mniej więcej połowa to zjazdy, połowa to podchodzenie. W ciągu dnia podchodzi się około 1000-1200 metrów w pionie, zjazdy do 35 stopni. Noclegi wypadają w schroniskach (nawet na 3000 metrów). Trasę tak poprowadzono, że trzeba pokonać lodowcami i przełęczami masyw Mont Blanc i Valais. Przy dobrych widokach będą zapewnione niepowtarzalne widoki na Mont Blanc i Matterhorn.
Środkową część można pokonać dwoma wariantami (Verbier i Valsoray). Wariant Vebiera jest łatwiejszy i co za tym idzie bardziej popularny. Wariant Valsoray'a zawiera w sobie wspinanie i problematyczny trawers Plateau du Couloir (potrzebne dobre warunki).
Narciarstwo przywyciągowe w pobliżu:
Rejon Chamonix (115 km przygotowanych tras narciarskich), Zermatt (200 km przygotowanych tras narciarskich)
Podsumowując: Powyższa lista dziesięciu rejonów to propozycje zarówno dla początkujących, jak i dla zaawansowanych. Na początek warto wybierać jednodniowe pętle wokół schronisk, a z czasem i w miarę nabieranego doświadczenia wybierać coraz bardziej ambitniejsze trasy.
Swoją drogą, aktualnie jest dobry czas na zakup sprzętu skiturowego. Teraz sklepy/dystrybutorzy uzupełniają sprzęt, a jeszcze ludzie nie wyruszyli masowo na zakupy (jak spadnie pierwszy śnieg, to się zacznie). Mały poradnik o zakupach sprzętu znajdziecie pod tymi linkami: narty, buty, wiązania skiturowe, foki, kijki.
Inne ciekawe trasy narciarskie w Polsce i innych rejonach znajdziecie w naszym „zaczątku” przewodnika skiturowego.
Damian Granowski