Jaki plecak w góry na trekking, wspinanie, wyprawy?

Drogi czytelniku. Cieszę się, że w góry wybrałeś plecak nie walizkę ;). W tym opracowaniu skupię się na wyborze "idealnego" plecaka w góry. Oczywiście nie ma jednego "idealnego" modelu i sam będziesz musiał wybrać plecak, który będzie "idealny" dla ciebie. Z doświadczenia wiem, że jeśli jesteś aktywny w górach, to na jednym plecaku prawdopodobnie się nie skończy.

W tym opracowaniu postaram się odpowiedzieć ile litrów powinnien mieć plecak w góry, ile ważyć, itp.

Zanim przejdę do opisu różnych butów to polecam artykuł "Jak ubrać się w góry latem". Znajdziecie tu całościowe podejście do ekwipunku górskiego (letniego). Ewentualnie możecie jeszcze zaglądnąć tutaj: "Jak ubrać się w góry zimą", jeśli interesuje was zima. Polecam jeszcze art. na temat ekwipunku w góry: "Checklista sprzętowa". A dla tych, którzy są tu pierwszy raz: "Know, how dla nowych czytelników".

Polecam też zapisać się na newsletter, aby otrzymywać powiadomienia o podobnych artykułach. Możesz zapisać się pod tym linkiem lub w formularzu poniżej. Dostaniesz na maila potwierdzenie otrzymywania newslettera (sprawdź ew. folder spam). Klikasz i gotowe :-)

Drytooling.com.pl

Jednodniowe wypady

Plecak w góry na jeden dzień. Jak dla mnie: im lżejszy tym lepszy! Na krótką letnią, jednodniową wycieczkę bez wspinania powinien wystarczyć plecak ok. 15-20 litrów (Polecam np. HiMountain Ultra 18), chociaż niektórzy biorą taki na wspinanie. Na jednodniowe wspinanie latem i zimą powinien wystarczyć plecak 25-35 litrów, który zostawimy pod ścianą, lub ew. będziemy się z nim wspinać (np. Berghaus Talus 35, Banshee 35 TNF). Zeszłorocznym moim odkryciem jest lekki plecak Montano Torre - 25 litrów i waga 370 gram.

Plecak ok. 35 litrów jest w sam raz aby podejść do schroniska, a później robić jednodniowe wypady w teren np. na skitury. Fot. Anna Resiak

Waga takiego plecaka w góry powinna być poniżej kilograma. Często taki plecak jest dość mocno wypchany, więc warto aby miał dobry system dostępu do różnych rzeczy. Zamek wzdłuż całego plecaka lub wygodna, otwierana klapa to dobre rozwiązania. Warto aby miał możliwość przytroczenia czekana(-ów) - to ukłon w stronę lodowych wojowników.

Plecak Montano Torre. 25 litrów, a można zdziałać z nim naprawdę wiele. Wielokrotnie wspinałem się z nim zimą i latem. Polecam. Test plecaka Torre tutaj. Fot. montanol.pl

Ogólnie przyjmuje się, że na jeden dzień latem, powinien wystarczyć nam plecak 20-25 litrów do trekkingu i wspinania. Czasem można spotkać się z lekkimi plecaczkami 10-18 litrów, które nosi druga osoba w zespole (np. prowadzący). Po zrolowaniu taki plecak można włożyć do większego plecaka.

Jeśli używasz Camelbaga, to warto aby plecak miał wyjście na ten system. Klapa raczej nie jest potrzebna. Z boku warto mieć siateczkowe kieszenie do których można upchać różne graty :). W przypadku gdy będziemy chcieli używać plecaka zimą, to powinniśmy zwrócić uwagę czy da się dopiąć czekany i raki. Jeśli jesteśmy fanami skiturów to przyda się sytem mocowania nart do plecaka.

TNF Banshee

Całkiem fajny przegląd plecaków do 30 litrów (stan na lato 2016) znajdziecie tutaj: Przegląd plecaków do 30 litrów (lato 2016)

Plecaki na kilka dni, wspinaczki letnie, wspinanie zimowe

Taki plecak powinien mieć pojemność 35-50 litrów. Z tym, że 10-15 litrów to powinien być komin, który można skompresować. W zestawie powinna być wygodna, odpinana klapa. Waga takiego plecaka powinna być poniżej 1,5 kilograma (idealnie jeśli poniżej kilograma). W przypadku gdy będziemy chcieli używać plecaka zimą, to powinniśmy zwrócić uwagę czy da się dopiąć czekany i raki. Jeśli jesteśmy fanami skiturów to konieczny jest system mocowania nart do plecaka.

Podejście na Jagnięcy Szczyt. Na jeden dzień trekkingu plecak 35 litrów to nieco za dużo. Aczkolwiek jeśli mamy ograniczone fundusze i musimy zdecydować się jeden, to niech już będzie to właśnie około 35 litrów. Fot. Damian Granowski

Takiej pojemności plecaki powinny być już w miarę wygodne. Usztywnienie pleców to stelaż lub "mini" karimata. Ciekawie rozwiązała to firma Berghaus i w jej plecaku Talus jest stelaż owinięty karimatą. Całość można wyciągnąć.

plecak bd epic 45

Plecak Black Diamond Epic 45

Pośrednie plecaki 55-65 litrów na trekkingi, wspinanie

To plecaki, które mogą być odpowiednie dla osób o sprecyzowanych celach. Przykładowo niskie osoby, które idą na trekking wielodniowy, a nie są wstanie udźwignąć plecaków 80 litrów z ekwipunkiem. Również wielodniowe wspinanie w stylu alpejskim może wymagać tego aby chociaż jeden w zespole szedł z takim plecakiem.

Plecak na dłuższe trekkingi, wyprawy

Na dłuższe trekkingi (gdzie nosimy sprzęt biwakowy i/lub wspinaczkowy) to już tak 70-80 litrów. Powinny mieć stabilny i wygodny system nośny. W tym przypadku nie przejmowałbym się wagą (aczkolwiek waga 3-4 kilogramy to już trochę za dużo), lecz skupiłbym się na wygodzie i rowiązaniom zwiększającym funkcjonalność plecaka.

Zawsze możesz przypomnieć sobie te zdjęcia, gdy będziesz narzekał na ciężki wór. Fot. Anna Resiak

Oczywiście powyższe pojemności plecaków są dość wyśrubowane. Musimy mieć umiejętności i odpowiedni sprzęt do spakowania się. Przykładowo jeśli będziemy mieć stary śpiwór z Polsportu, który ma pojemność 15 litrów po spakowaniu, to ciężko będzie zmieścić się w plecak 50 litrów, na 4 dni w górach. Dlatego od początku inwestujcie w sprzęt dobrej jakości. Jeśli jesteście np. studentami to zapewne macie sporo czasu na szukanie szpeju w atrakcyjnych cenach (niekoniecznie nowy), więc zawsze da się coś wykombinować :).

Na naszym rynku znajdziecie plecaki dedykowane również specjalnie dla Pań. Ciekawy artykuł Kamili Gruszki znajdziecie tutaj: "Babskim okiem o plecakach".

Głównymi cechami plecaka, które określasz na początku to przeznaczenie, pojemność, waga. Dopiero później wchodzą w grę inne rzeczy takie jak np. marka i cena.

Wielodniowe trekkingi z własnym prowiantem to już inna bajka. Tutaj liczy się wygoda, pojemność, trwałość, mniej waga. Fot. Anna Resiak

Poniżej omówienie różnych elementów budowy plecaków z komentarzem:

Komory w plecaku - W niektórych modelach zdarza się, że komora główna plecaka podzielona jest na więcej części. Osobiście nie widzę sensu w takich rozwiązaniach. Może przy plecakach transportowych od 80 litrów wzwyż. Według mnie lepiej jeśli plecak ma jedną komorę i zamek wzdłuż plecaka, aby móc się łatwo dostać do konkretnej rzeczy.

Komin - czyli przedłużenie komory może znacząco zwiększyć ilość miejsca w górskich plecakach na kilkudniowe wypady. Pozwala nam łatwo zwiększyć objętość plecaka. Zwróćcie uwagę, aby w plecaku był kompresyjny trok na kominie.

Klapa - Przy plecakach z kominem wielce pożądana opcja. Fajnie jeśli można ją odpiąć i regulować. Powinna też szczelnie okalać plecak, aby nic nie dostawało się do środka. Dobrze jeśli ma dwie kieszenie zapinane na zamek. Zazwyczaj lądują do tych kieszenie różnorakie drobiazgi, więc warto sprawdzić, czy możemy w miarę swobodnie manewrować ręką w środku.

Kieszenie boczne - swego czasu popularne były odpinane, dopinane kieszenie boczne. Aktualnie raczej już nie spotkacie takich modeli i nie ma raczej czego żałować :). Opcjonalnie mogą być siatkowe kieszenie do których możemy włożyć np butelkę z wodą.

Zamki - Newralgiczna część plecaka. Lubią się po jakimś czasie zużyć, więc kupujcie tylko plecaki z markowymi zamkami, a właściwie markowym, bo najlepszymi są zamki japońskiej firmy YKK. Niektórzy producenci dają podgumowane zamki, które dodatkowo chronią przed wilgocią

Szwy - Ważny element. Sprawdźmy jakość szycia.

Klamry, klamerki - Producenci plecaków prześcigają się w wagach ich produktów. Przez to klamry są coraz mniejsze i lżejsze. Czasem jednak ma to wpływ na trwałość. Sprawdź solidność klamer (chociażby przez porównanie ich z innymi), ew. w internecie. Koniecznie muszą być możliwe do otwierania w rękawiczkach!

Fot. Anna Resiak

Stelaż - jeśli stan twojej wiedzy na temat systemu nośnego zatrzymał się na plecakach z zewnętrznym aluminiowym stelażem, to dobrze że tutaj trafiłeś :-). Taki stelaż jest passe. Aktualnie na rynku duże plecaki mają zazwyczaj wewnętrzny stelaż. Ciekawym i wartościowym patentem jest to mały aluminiowy stelaż + do tego mała karimata. Obowiązuje zasada, że im większy plecak tym stelaż powinien być wygodniejszy. O ile w małych plecaczkach wystarczy kawałek sztywnej pianki, tak w dużych plecakach transportowych konstrukcja stelaża to już inna bajka.

Pas biodrowy - jedna z najważniejszych części plecaka. Podobnie jak w poprzednim punkcie. Im większy plecak, tym lepiej aby pas biodrowy był szerszy i wygodniejszy. O ile np. w plecaku ok. 25 litrów wystarczy pas biodrowy z jednego troka i klamerki, tak w 70 litrowym jest to skomplikowany - często ruchomy - system, który pozwala w znacznym stopniu odciążyć ramiona.

Wyjście na Camelbaga - warto mieć przy większych plecakach :)

Podejście na Świstowy Szczyt. Fot. Damian Granowski

Dodatki

Często mamy sprecyzowane nasze aktywności. Warto dobrać plecak tak, aby posiadał niezbędne udogodnienia dla danej aktywności. Poniżej kilka propozycji:

Zimowa turystyka wysokogórska: Pętelki na czekan, pętelki na kask, troki po bokach na dodatkowy sprzęt, opcjonalnie kieszeń na łopatę lawinową. Przy skiturach dodałbym system nośny dla nart.

Zimowe wspinanie: 2 pętelki na czekany, pętelki na kask, troki po bokach na dodatkowy sprzęt