W numerze artykuł Tomka Mazura podsumowujący ostatnią dekadę we wspinaczce skałkowej oraz wywiady, m.in. z mało znanym w Polsce alpinistą Fabriziem Zangrillim, fotografem outdoorowym Bernardo Gimenezem, Krzyśkiem Rychlikiem i Magdą Imielską, którzy opowiadają o przejściach w Kanderstegu. Także relacja z wejścia na Coropunę Apu i podsumowanie 2010 roku Mateusza Haładaja. Oraz wiele więcej :)
Drodzy Czytelnicy!
Niedawno dostałem do zaopiniowania przygotowywaną do druku książkę przełożoną z języka angielskiego. Okazało się, że tłumacz popełnił w pewnym jej fragmencie zabawny błąd. Otóż wyrażenie „rock stars” przełożył kilkukrotnie jako „gwiazdy rocka”, nie zaś – jak nakazywała logika i kontekst – „gwiazdy wspinaczki skalnej”. Rzecz nie byłaby warta wspomnienia – w końcu, jak to mówią, nie popełnia błędów tylko ten, który nic nie robi – ale w tym samym czasie czytałem kilka wywiadów z czołowymi muzykami rockowymi lat sześćdziesiątych oraz… wróciłem do wspomnień pioniera bulderingu, Johna Gilla. Zdałem sobie sprawę, że pomiędzy tymi światami – muzyki rockowej i sportu wspinaczkowego – jest pewna korelacja. W rozmowach muzycy wyznali, że kiedy pięćdziesiąt czy czterdzieści kilka lat temu rozpoczynali działalność, mogli się spodziewać wszystkiego, ale nie długowieczności tego, co robią. Tworzyli nowe utwory, koncertowali, szukali poklasku i uznania dla swojej sztuki, ale przez myśl im nie przyszło, że pół wieku później na trwałe zagoszczą w encyklopediach i leksykonach. Podobnie John Gill, profesor matematyki, który z wewnętrznej potrzeby – najpierw samotnie, a później w towarzystwie grupki naśladowców – wspinał się na głazy w okolicy swojego domu. Jemu również nie śniło się, że pokolenie jego prawnuków uzna go za ikonę i będzie wybierać w plebiscytach na najbardziej wpływowego wspinacza wszech czasów. Po latach napisał: „Tęsknię za przeświadczeniem, że żyję abstrakcyjną ideą, poczuciem, że poprzez poświęcenie się tej wymagającej i bezkompromisowej aktywności, przesuwając standardy centymetr za centymetrem, wypełniam duchową pustkę w moim życiu. Tęsknię również za czystością tego sportu, zupełnie w tym czasie wolnego od aspektów komercyjnych. […] Byliśmy Don Kichotami szukającymi ulotnego Graala – idealnego problemu bulderowego”.
Dziś – w dobie, gdy czołowy wspinacz skałkowy z reguły nie wyobraża sobie zrobienia trudnej drogi bez specjalnej sesji zdjęciowej, a zazwyczaj i filmu publikowanego w Internecie, a podczas zdjęć jest bardziej skoncentrowany na tym, aby widoczne było logo sponsora niż na samej drodze – taka czystość motywacji jest z pewnością trudniejsza do osiągnięcia. W doszczętnie zepsutym świecie popkultury jest to zapewne jeszcze trudniejsze. „Szczęśliwi ci, którzy śpiewali o świcie. Nieszczęśliwi – ci, którzy ze swoimi dźwiękami przyszli już po zmroku” – pisał Ryszard Przybylski, porównując starą muzykę rockową do współczesnej…
Dość jednak tych raczej ponurych rozważań najwyraźniej starzejącego się redaktora, bo po pierwsze, nadają się one na osobny esej, a po drugie – łatwo mi przecież zarzucić, iż na co dzień dokładam swoją cegiełkę do komercjalizacji wspinania :). Oczywiście refleksje te nie wzięły się znikąd. Otóż w numerze publikujemy syntetyczny artykuł Tomka Mazura, zgrabnie podsumowujący ostatnią dekadę we wspinaczce skałkowej. Jego lektura z pewnością pomoże Wam wyrobić sobie własne zdanie na temat kierunku, w jakim zmierza wspinanie skalne w XXI wieku.
Żelaznym punktem programu są wywiady. I tym razem nasi wywiadowcy nie zasypiali gruszek w popiele, przygotowując pokaźną porcję rozmów z ciekawymi ludźmi. W Echach z gór Krzysiek Rychlik i Magda Imielska opowiadają o ciekawych przejściach w Kanderstegu, przybliżając przy okazji wyjątkową atmosferę, jaką znajdziemy w tym rejonie. W długiej rozmowie ze znakomitym, a mało znanym w Polsce alpinistą Fabriziem Zangrillim poznamy realia nowoczesnych wypraw komercyjnych w góry najwyższe (także na K2!). Wywiadem z Bernardo Gimenezem otwieramy cykl rozmów z czołowymi fotografikami outdoorowymi, a dzięki rubryce Młodzi Gniewni poznacie dziewięcioletniego pogromcę Chińskiego Maharadży.
Jak zwykle przygotowaliśmy też garść reportaży. Mirek Mąka napisał niezwykłą opowieść o wejściu na Coropunę Apu, Albert Leichtfried podzielił się wrażeniami z wytyczania ekstremalnej mikstowej wielowyciągówki w Ötztal, a Mateusz Haładaj – tym razem bardziej obrazem niż słowem – opisał swoje wspinaczkowe tripy w 2010 roku.
Nie powinni narzekać także ci, którzy szukają w GÓRACH praktycznych informacji – przewodnikowych lub poradnikowych. Prezentujemy bowiem zarówno topo bulderowe (Grotka w Dolinie Kluczwody), jak i coś dla tych, którzy lubią walczyć ze śniegiem i mrozem (reaktywacja długo wyczekiwanego działu 1+1). Niestrudzony Wojtek Szatkowski opowie też o kolejnej wyrypie tatrzańskiej. Nie będą zawiedzeni również ci, którzy czekają na kolejne porady naszego nadwornego dietetyka (tym razem wykład Marcina o węglowodanach) oraz specjalisty od balansu na taśmie (Janek Gałek opowie o longline).
Nie mogę nie wspomnieć o rubryce, która dawno temu, z różnych względów, zniknęła z naszych łamów. Mowa o Felietonach. Niniejszym ogłaszam więc powrót małych form publicystycznych na karty GÓR.W pierwszej odsłonie: Bogusław Kowalski i Konrad Ociepka.
Kończąc, mam nadzieję, że każdy znajdzie na łamach tego wydania GÓR coś dla siebie – szczyptę rozrywki i garść motywacji. Niech moc i spręż będą z Wami!
Piotr Drożdż
ECHA Z GÓR
Mocne przejścia w Kanderstegu · 8
Krzysiek Rychlik · 10
Magda Imielska · 13
Rozmawiał: Maciek Ciesielski
Dziś takie okładki robią już mniejsze wrażenie i nic w tym dziwnego, bowiem zdjęć trudnych dróg biegnących sporym wywieszeniem, gdzie za prowadzącym wiszą lodowe kurtyny, jest bez liku. Jednak to, co publikujemy poniżej wywołuje co najmniej lekkie zainteresowanie. Dlaczego? Bo głównymi bohaterami są wspinacze znad Wisły – dokładnie z grodu Kraka, a pokonywane przez nich linie należą do jednych z najtrudniejszych poprowadzonych przez Polaków.
KFG po raz ósmy – reminiscencje z notatnika malkontenta · 16
Tekst: Andrzej Mirek
Zdjęcia: Adam Kokot
Z Fabrizio Zangrilli · 20
O wspinaniu i przewodnictwie w najodleglejszych zakątkach świata
Rozmawiał: Maciek Ciesielski
Dekada · 26
Subiektywne podsumowanie pierwszej dekady XXI wieku we wspinaczce skałkowej
Tekst: Tomasz Mazur
Za nami kolejny rok – ostatni rok pierwszej dekady XXI wieku. Przez wszelkie możliwe media zostaniemy zalani podsumowaniami, opiniami, retrospektywami, zestawieniami wydarzeń. Do tego jeszcze dziesiątki nagród, plebiscytów, wyróżnień, pochwał... Także GÓRY nie unikną tego zwyczaju. A co gorsze, niniejszy artykuł stanowić będzie zaledwie subiektywny przyczynek do próby podsumowania tego, co zacnego, ważnego i szczególnego wydarzyło się we wspinaniu skałkowym i wokół niego w ostatnich dziesięciu latach.
Dripping Elegance · 34
Słońce i ciemność – zmienność uczuć
Tekst: Albert Leichtfried
Tłumaczenie: Piotr Górka
Zdjęcia: Hannes Mair
Sezon 2010 · 38
Tekst: Mateusz Haładaj
Coropuna Apu: wyrocznia i penitenty · 44
Tekst i zdjęcia: Mirek Mąka
Są ludzie którzy twierdzą, że zostali „wybrani przez Coropunę”. Całymi dniami włóczą się po księżycowych bezkresach tysięcy kilometrów kamiennej pustyni wokół tej góry. W chaosie jałowych skał, wyschniętych „quebrad” i moren niegdysiejszych lodowców odkrywają porządek natury, tajemnicę życia i ostępne tylko nielicznym, pierwotne piękno nietkniętego cywilizacją świata.
Same But Different · 50
Tekst: Bernd Zangerl
Tłumaczenie: Piotr Górka
Dzisiaj, 17 lat później, nadal czuję w sobie to dziecko. Nadal ciągnie mnie w nieznane. Nadal chcę odkrywać świat. Jedynie rozmiary moich gór się zmieniły. Dawniej pragnąłem zdobywać wysokie szczyty i ściany, dziś jestem zakochany w bulderach. Po tym, jak wypróbowałem prawie wszystkie rodzaje wspinaczki, od ponad 10 lat podróżuję już tylko ze swoim crashpadem.
Bernardo Gimenez · 54
Rozmawiał: Wojtek Kozakiewicz
Zdjęcia: Bernardo Gimenez
Nie mogę jednoznacznie stwierdzić, czy jestem bardziej wspinaczem czy fotografem. Ale prawdą jest, że zarabiam na fotografii, a nie na moich wspinaczkowych osiągnięciach. Czasem jestem bardziej zmotywowany do wspinania, czasem do robienia zdjęć, jednakże każdego dnia muszę dokonać wyboru. Nie potrafię robić tych dwóch rzeczy tego samego dnia.
GORE-TEX® · 58
Wywiad na szczycie. Alex Luger
1+1 – Mały Młynarz · 60
Opracowanie: Wojtek Kozub
Kącik TATROMANIAKA · 62
Pośredni Wierszyk. Z widokiem na Mur Hrubego
Tekst i zdjęcia: Grzegorz Folta
SKITURY · 66
Wielki błękit. Skitura w Słowackich Tatrach Zachodnich
Tekst: Wojciech Szatkowski
Zdjęcia: Maciek Bielawski i Wojciech Szatkowski
BULDERKORNER TOPO · 68
Jaskinka w Dolinie Kluczwody
Opracował: Maciek Szopa
Zdjęcia: Piotr Drożdż
SLACKLINE CORNER · 70
Longline – czyli trochę dłuższy slackline
Tekst: Jan Gałek
MŁODZI GNIEWNI · 72
Rafał Bąk
Rozmawiała: Aga Adamiecka
Moim marzeniem jest zgoda mamy na zamontowanie chwytów na suficie mojego pokoju, abym w domu mógł bulderować w „dachu” – niestety od dwóch lat nie ma pozwolenia…?, a tata nie ma siły przebicia. Dalsze marzenia to wspinać się, wspinać się i być zdrowym.
BEZPIECZEŃSTWO W GÓRACH · 74
Mariusz Zaród. Zabłądzenia i zaginięcia to dla turystów
największe niebezpieczeństwa
Rozmawiała: Agnieszka Szymaszek
VADEMECUM WSPINACZKOWEGO DIETETYKA · 76
Wszystko, co powinniśmy wiedzieć o węglowodanach cz.1
Tekst: Marcin Bończa-Tomaszewski
Zdjęcia: Michalina Bończa-Tomaszewska
FELIETONY
Rzecz o rywalizacji · 80
Konrad Ociepka
Dawa Wangchuk w Betlejemce · 81
Bogusław Kowalski
SZPEJ · 82