Poniżej przedstawiamy polsko-angielski słownik wspinaczkowy. Znajdziecie tutaj kilkaset słów specyficznych dla sportów outdoorowych, wspinaczki skałkowej, górskiej, gór i wielu innych. Większość to oficjalne tłumaczenie, ale znajdziecie jeszcze parę slangowych określeń.
Słownik jest szeregowany pod kątem polskich słówek. Dla tych, którzy szukają słówek angielskich dobrą opcją będzie skorzystanie ze skrótu (Ctrl + F), który w każdej wyszukiwarce oznacza wyszukiwanie danej frazy.
Wspinanie w Tatrach. Fot. dg
Swoją drogą polecamy jeszcze słownik slangu wspinaczkowego w którym znajdziecie sporo słów wykorzystywanych przez wspinaczy.
Gdybyście szukali informacji co dany termin znaczy, to tutaj być może będzie odpowiedź: "Słownik terminów outdoorowych, górskich" lub po angielsku "Climbing & Mountaineering Dictionary". Odpowiednie słowa po polsku podlinkowałem, jeśli jest artykuł na dany temat.
A
absorber energii - Screamer Sling
aklimatyzacja - acclimatization
apteczka - first aid kit
asekuracja - protection
asekuracja dwutorowa - double rope technique
asekuracja dynamiczna - dynamic belay
asekuracja lotna - simul-climbing
asekuracja statyczna - static belay
asekuracja z buta i czekana - boot-axe belay
asekuracja z ciała - body belay
asekuracja z czekana - direct ice-axe belay
asekurować z bloku - to belay off block
asekurować z haka - to belay off piton
asekurować z przyrządu - to belay off belay device
asekurujący - belayer
auto z pętli - safety loop
autoasekuracja - self-arrest, self-belay
autoratownictwo - self-rescue
B
bandaż - bandage
baszta - tower
baza - basecamp
baza wysunięta - ABC, advanced basecamp
bazalt - basalt
beton - consolidated snow (o śniegu)
bezchmurna pogoda - clear weather
bezchmurne niebo - clear sky
biwak - bivouac
biwakować - to bivouac
bloczek - pulley
blok - block
blok skalny - block
boczny wierzchołek - subpeak
ból - pain
brak asekuracji - non-existing protection
brzask - dawn, daybreak
brzeg urwiska - margin rim
bulder - boulder
bulderowanie - bouldering
burza - storm, thunderstorm
błyskawica - lighting
C
ceiling - dach
chmura - cloud
chodzenie na drugiego - seconding
chodź - climb (komenda)
choroba wysokościowa - altitude sickness
chwyt - handhold, hold
chwyt na palce - finger hold
chwyt pomocniczy - balance hold (do utrzymania równowagi)
chwyt poza drogą - off limit hold
ciągły opad - constant precipitation
cyrk - cirque
czekan - ice axe
czoło - head (dotyczy formacji)
czołówka - head torch, headlamp
czyszczenie (wyciągu) - Cleaning
czujnie - watch me
D
Daisy - Daisy chain
daszek, dach - roof
depresja - depression
deska - slab (o lawinie)
deska śnieżna - snow shield, snow slab
deszcz - rain, rainfall
deszcz ze śniegiem - sleet
dno rysy - bottom of a crack
dolina - valley
dolina boczna - hanging valley
dolina rzeczna - canyon
dolina u-kształtna - u-shaped valley
dolina v-kształtna - v-shaped valley
dolinka - dale gorge
Dolomity - Dolomite
droga wspinaczkowa - climbing route
drugi (wspinacz na linie) - second
dülfer - laybacking
duża kruszyzna - rotten rock
duży głaz - block boulder
duży stoppień - ledge
dziabka - patrz: czekan
dziura na czubek buta - toe-hold
dziurka (na palec) - pocket
E
ekspozycja - exposure
F
fifi - fifi hook
fifka - fifi hook
filar - buttress (duży, wybitny filar), prow (wąski, przewieszony)
fiord - fiord, fjord
firn - firn
flaszowanie - flashing
flaszować - to flash
friend - cam
G
gęsta mgła - whiteout
gezjer - geyser
gleba - base (żargon)
glebować - to bottom out (żargon), to deck out (żargon), to ground out (żargon)
góra - mount (występuje w nazwach własnych), mountain
górna asekuracja - overhead belay
gołoledź - sllet verglas
grad - hail
grań - ridge
granica lasu - timberline
granit - granite
grzbiet - ridge
grzbiet grani - crest of a ridge
grzebień - arete (lekko opadający)
grzmot - thunder
głaz - rock
głaz narzutowy - erratic block, perched block
H
hak - piton
hak cienki - blade
hak knife - knifeblade peg
hak kuty - lost arrow
hak obcięty - sawed
hak V-ka - angle
hakodziura - pinslot, pitonslot scar
hakówka - aid climbing
hala - mountain meadow
hamowanie czekanem - ice axe brake
hamować - to brake
heks - hex
I
idę - climbing (komenda)
idź - climb (komenda)
iglica - spike
igliczka - needle
igła - aiguille (charakterystyczna dla rejonu Chamonix), needle pillar
inwersja termiczna - temperature inversion
J
jama śnieżna - snow cave, snow hole
jar - ravine
jebadełko (patrz również "klucz do kostek") - furkler, cleaning tool
jednokierunkowy punkt asekuracyjny - directional anchor
jedynka - beak
jezioro - lake
K
kamień - rock, rock (ostrzeżenie)
Kamień zaklinowany w rysie (do asekuracji) - Chockstone
kamieniołom - quarry
kanion - canyon
kant - edge
kar - cirque
karabinek (karabińczyk - nazwa dla karabinka, często mylona przez laików) - carabiner, karabiner
karabiształtny - D-shaped carabiner
karabinek z giętym zamkiem - bent-gate carabiner
karabinek zakręcany - locking carabiner, Screwgate
kask wspinaczkowy - helmet
kazalnica - pulpit
kijek trekkingowy - pole
klama - jug bucket (żargon), handle (żargon) pocket
klarować linę - to coil a rope
klif - cliff
klucz do kostek - cleaning tool, nut key
kluczka - overhand knot
kluczowy chwyt - key hold
kluczowy przechwyt, miejsce - crux
kluczowy wyciąg - crux pitch
klinować (np. dłoń) - jamming
kocioł - amphiteatre basin, cirque cwm
kocioł lodowcowy - caldron, cauldron
kocioł polodowcowy - amphiteatre
kolejka linowa - cable car
komin - chim (żargon), chimney
koniec liny - that`s me (komenda)
kopczyk - cairn (do znaczenia ścieżek)
kopuła szczytowa - summit cone, summit pyramid
kosodrzewina, kosówka - mountain bush
kostka, kość - nut
koszulka (liny wspinaczkowej) - sheath
kotlinka - dale
krawędź - brink
krawędź półki - edge
krawędź urwiska - margin
krawądka - cling hold, edge
kruchy lód - brittle ice
kruszyzna - loose rock
krwawić - to bleed
książka wyjść - log book
kuluar - couloir
L
lawina - avalanche
lawina kamienna - rock slide, rockfall stone, avalanche stone fall
lawinisko - avalanche derbis
lecę - falling (okrzyk)
lekko nachylony stok - glacis
lina wspinaczkowa - rope, rope (ostrzeżenie)
lina asekuracyjna - life line
lina bliźniacza - twin rope
lina dynamiczna - dynamic rope
lina podwójna - double rope
lina pojedyńcza - single rope
lina połówkowa - half rope
lina statyczna - static rope
lina zjazdowa - rappel rope
liofilizaty - freez-dried meal
listek - blade
listwa - edge
lita skała - solid rock
lód - ice
lodospad - icefall
lodowiec - glacier
Lonże do dziabek - lanyards
lot - airtime (żargon), fall
luz - let out (komenda), pay out (komenda), slack (komenda)
ława, ławka, ławeczka - aider
M
magnezja - chalk
magnezjować się - to chalk up
mam auto - on belay (komenda), safe (komenda)
mantla (technika wyporu) - mantleshelf
marznąca mżawak - freezing dreezle
marznąca mżawka - sleet
masyw - massif
małpa (jumar) - ascender
małpowanie - jumaring
mała przewieszka - bulge (wybrzuszenie)
mały opad - light precipitation
mgła - fog mist
miejsce odpoczynkowe - rest point
mleko - whiteout (żargon)
monolit - monolith
monsun - monsoon
morena - moraine
motyl - buterfly knot
możesz iść - climb (komenda wspinaczkowa)
mróz - frost
młotek - hammer
mżawka - drizzle
N
na prowadzeniu - on lead
nachylenie - incline
namiot - tent
nastromienie - steepness
naturalny punkt asekuracyjny - natural anchor
nie asekuruję - belay off (komenda)
niebo - sky
niecka - basin
nit - contraction bolt
nogawka uprzęży - leg loop
nyża - alcove niche
O
oberwanie chmury - cloudburst
obfity opad - heavy precipitation
oblak - sloper
oblodzenie - verglas
oblodzony - iced up
obóz - basecamp, camp
obozować - to camp
obozowisko - campsite
obryw - release, rock slide
obryw skalny - rock slide
odległość od ostatniego punktu - runout
odpadnięcie - falling off
odpaść - to fall off, to peal off, to plummit, to plunge
odporność na ścieranie - abrasion resistance
odwilż - thaw
odłupać się - break away, break off
ofiary wypadku - casualties
ograniczona widzialność - restricted visibility
okap - roof
opad - prcipitation
opad deszczu - rainfall
opad śniegu - snawfall
opuścić partnera na linie - to lower down, to lower off
OS - on-sight
ósemka - figure eight, figure of eight
osiągnąć wierzchołek - make the summit
ostroga - spur
ostry chwyt - incut (żargon)
ostrze filara - edge
ostrze grzbietu - crest
ostrze czekana - pick
osunięcie - landslide
osuwisko - landslip
otarcie - abrasion
otchłań - abyss
P
pagórek - hill
para - water vapor
parów - dell
parowanie - evaporation
partner - partner ropemate, teammate
pas biodrowy uprzęży - waist belt
pasmo górskie - mountain range
patentowanie - dogging
pęcherz - blister
pęknięcie - break
pętla - loop
pętla na nogę - foot sling
piarg - scree
piaskowiec - sandstone grit (w żargonie angielskim), gritstone (gruboziarnisty, typowy dla Wysp Brytyjskich)
pierwsze wejście - first ascent
piorun - lighting
planowany czas powrotu - agreed time of arrival
plastrowanie - taping
platforma - platform shelf
plecak - backpack
plecak wspinaczkowy - rucksack
plecka - pack
pochmurna pogoda - cloudy weather
pochyły stopień - ramp
podchwyt - undercat, undercling, underhold
podejście pod ścianę - approach
podmuch - gust
podmuch wiatru - gust
podstawa - base (ściany, żlebu, lodospadu), bottom deck
pogoda - weather
pojedyńcza żyła - single strand
pokrowiec na śpiwór - Bivy bag
pokrywa śnieżna - snow cover
pole śnieżne - snowfield
porośnięta skała - lichen, coated rock
potok - torrent
potrzaskana skała - shattered rock
pozioma szczelina - horizontal crack
półka - ledge shelf
półwyblinka - Munter hitch
próba - attempt
próg - drop rock, step
prognoza pogody - weather forecast
prowadzenie - lead, leading
prowadzenie z dołem - leading
prowadzić - to lead
prowadzić linę - to run a rope
prowadzący - leader
prożek - rock step
przedwierzchołek - foresummit
przejąć prowadzenie - to take over a lead
przejść drogę - to do a route
przelot - placement (żargon), runner
przelotny deszcz - scattered shower
przelotny opad - occasional precipitation
przepaść - abyss
przerysa - offwidth
przewiązywanie liny (na stanowisku) - rigginga rope, (rigging a lower-off - Przewiązywanie do zjazdu)
przesztywnienie liny - rope drag
przewieszka - overhang
przewodnik wspinaczkowy - climbing guidebook
przełamanie - lip (np. okapu)
przełęcz - col (U-kształtna), pass, passage
przełom - gap, gorge
przełączka - gap
prześwit karabinka - mouth of a carabiner
przepaść - chasm
przyrząd asekuracyjny - belay device
przyrząd zjazdowy - rappel device, descender
przyrząd zaciskowy - ascender device
przyrząd zjazdowy - abseil device, descender, descending device
punkt - piece (żargon)
punkt asekuracyjny (częściej stanowisko) - anchor
punkt rosy - dew point
punkt stanowiskowy - belay anchor
punkt wielokierunkowy - multidirectional anchor
punkt zjazdowy - rappel anchor
pyłówka - spindrift
płachta biwakowa - bivibag
płaskowyż - plateau
płatek śniegu - snowflake
płetwa (skalna) - flake
płetwa skalna ruchoma - expanding flake
płyta - slab
płytka rysa - fingertip crack, seam
płytka stichta - belay plate
R
raki - crampons
ramię (formacja skalna) - shoulder spur
rampa - ramp
rdzeń - core
rejon wspinaczkowy - climbing area
ręka blokująca - braking hand
ręka trzymająca - holding hand
ręka wybierająca linę - guiding hand
rękawiczki - gloves
repsznur - cord
ring - ring
rosa - dew
rozbić namiot - to pitch a tent, to put up a tent
rozbić obóz - to pitch a camp, to put up a camp, to set up a camp
rozklarować linę - to uncoll a rope
rozluźnić węzeł - to loosen a knot
rozpadlina - chasm cleft, crevice
rozwiązać węzeł - to undo a knot, to untie a knot
RP - redpoint
rumosz - rubble
rumosz skalny - rubble
rysa - crack
rysa do klinowania palców - finger crack
rysa do klinowania pięści - fist crack
rzeka - river
rzep (np. w butach wspinaczkowych - Velcro
rzeźba - odds (żargon)
S
samotna skała - monolith
samotny filar - pillar
schemat wspinaczkowy - topo
schron - chalet hut
schronienie - shelter
serak - serac
odciąg - sidecling, laylaway
siniak - bruise
siodło - col saddle
siła graniczna - impact force
skała - rock
skała porośnięta mchem - moss coated rock
skała z której ciężko się asekurować - unprotectable rock
skałka - crag outcrop
skałki - rocks
skracać hak - to tie off a piton
skrajny tarzański - bowline
skrót - shortcut
solówka - solo climbing soloing
spadek - incline
spit - bolt expansion bolt
spit zjazdowy - abseil piton
spitować - to bolt
spitować podczas prowadzenia - to bolt on lead
spitować ze zjazdu - to bolt on rappel
spitownica - driver (żargon)
splot - braid
sprzęt do asekuracji - protection gear
sprzęt wspinaczkowy (w slangu) - gear
Stanowisko - anchor, belay ledge, belay stance
stanowisko zjazdowe - rappel stance
stanowisko (pajączek) - sliding equal, rolling X
staw - tarn
stały punkt - bolt anchor, fixed anchor
stały punkt asekuracyjny - bolt premanent anchor
stok - incline slope
stok zawietrzny - leeward slope
stoper - nut
stopień tarciowy - friction hold
stopień trudności - grade
stopieniek - foothold
stoptuty - gaiters
stożek usypiskowy - alluvial cone
strumień - brook creek, stream
strumyk - brook
strzelista turnia - spire
strzemię - foot loop
strząsnąć bułę - to shake out (żargon)
styl alpejski - alpine style
stylisko czekana - shaft
stłuczenie - bruise
suwisko - landslip
system asekuracyjny - belay system
syte ruchy - thin moves
śruba lodowa - ice screw
szabla śnieżna - picket
szadź - rime
szczelina - crack, crevasse (w lodowcu), crevice (w lodowcu)
szczelina brzeżna - bergschrund, moat rimaye
szczelina na kostkę - nutslot
szczerbina - recess
szczyt - peak top
szlak - trail
sznurowadła - laces
szpej - rack gear (żargon), hardware (żargon)
szpejarka - gear loop
szpejarka piersiowa - bandolier
szpiczasty szczyt - horn
szpiczasty występ skalny, dobry chwyt - jag
szreń - crust
szyszak - hard hat (żargon :))
słaba asekuracja - poor protection
słoneczna pogoda - sunny weather
ścianka wspinaczkowa - climbing wall
ścisk (chwyt wspinaczkowy) - pinch grip
T
taktyka oblężnicza - siege tactics
taras - terrace
taśma - sling, tape webbing
taśma płaska - flat webbing
taśma rurowa - tubular webbing
telegraf - Disco leg, sewing-machine leg
temperatura - temperature
tobogan - akya
tor lawiny - avalanche runnel
Torba (płachta) na linę - rope bag
trawki - grass, garden (żargon)
turnia - crag outcrop
turniczka - gendarme, pinnacle
U
ubezpieczenie - pro (skrót od protection gear)
umierać - to die
uprząż wspinaczkowa - climbing harness
uprząż biodrowa - seat harness, sit harness
uprząż piersiowa - chest harness
urwać się - come off (o stopniach i chwytach)
urwisko - precipice
uskok - fault
uskok w grani - rock step
ułożyć węzeł - to dress a knot
W
wafel - flake
wahadło - swing Pendulum
wanta - outcrop
wapień - limestone
warunki wspinaczkowe - climbing conditions
wędka, wędkowanie - toproping
wejście na górę - ascent
wejście szczytowe - summit ascent
węzeł - knot
węzeł babski - granny knot
węzeł krawat - larksfoot, girth hitch
węzeł płaski - reef knot
węzeł podwójny zderzakowy - double fishermans knot
węzeł półwyblinka - munter hitch
węzeł taśmowy - ring bend
węzeł wyblinka - clove hitch
węzeł zaciskowy - friction knot self-locking knot
węzeł zderzakowy - fishermans knot
wiaterek - breeze
wiatr - wind
wiatr lodowcowy - glacier breeze
widmo Brockenu - Brocken spectre
widzialność - visibility
wieczna zmarzlina - permafrost
wielowyciągówka - multi-pitch climb
wiertarka ręczna - hand drill
wierzchołek - summit
wietrzna pogoda - windy weather
wilgotność - humidity
wilgoć - moisture vapor
wisząca dolina - hanging valley
wiszące stanowisko - hanging belay
wiązać węzeł - to do a knot
wklęsła formacja - concave formation
woda - water
wodospad - waterfall
wolny zjazd - free rappel
wolny zwis - free hanging
wór - pack
wór transportowy - Haul Bag
woreczek na magnezję - chalkbag
wpiąć linę - to clip a rope
wpiąć się do punktu - to tie off, to an anchor
wskaźnik wychładzania - wind-chill factor
wspinacz - climber
wspinaczka - climb
wspinaczka alpejska - alpine climbing
wspinaczka górska - mountain climbing, mountaineering
wspinaczka hakowa - aid climbing
wspinaczka klasyczna - free climbing, clean climbing
wspinaczka mikstowa - mixed climbing
wspinaczka skałkowa - crag climbing, rock climbing
wspinaczka wielkościanowa - big-wall climbing
wspinanie na wędkę - toprope climbing
wspinanie w gorach wysokich - mountaineering
wspinanie z lotną asekuracją - simul-climbing
wspinanie za pomocą sztucznych ułatwień - artificial climbing
wspinać się - climbing, to ascend
współczynnik odpadnięcia - fall factor
wybierz - take in (komenda) take up (komenda wspinaczkowa)
wyblinka - clove hitch
wybrzuszenie - bump
wycena - rate
wyciąg (wspinaczkowy) - pitch
wycof - retreat
wycofać się - to back off
wydawać linę - to feed out a rope
wydłużenie graniczne - impact force elongation
wydłużenie statyczne - static elongation
wyhamowywać - to arrest
wyjechać - come out (o stopniach i chwytach)
wyjąć przelot - to take out a placement
wylecieć - come off (o stopniach i chwytach), come out (o stopniach i chwytach)
wymycie - scoop
wypadek - accident
wypadek śmiertelny - fatal accident
wypiąć linę - to unclip a rope
wyprawa - expedition
wypukła formacja - convex formation
wypychająca rysa - bottoming crack, flaring crack
wyrwać punkty - to rip out placements
wysokość nad poziomem morza - altitude above sea level
występ skalny - projection
wytrzymałość statyczna - breaking strain, breaking strength, static strength
wytyczyć drogę - to establish a route
wzgórze - fell, hill, mount (występuje w nazwach własnych)
wzmocnić punkt asekuracyjny - to back an anchor up
wzniesienie - hill mountain
wąska rysa - fissure
wąwóz - dell gorge, passage ravine
Z
zabezpieczyć węzeł - to back a knot up, to secure a knot
zablokować przyrząd - to lock off a belay device
zablokować przyrząd zjazdowy - to tie off a rappel device
zachmurzenie - cloudiness clouds
zachmurzone niebo - cloudy sky, overcast sky
zachód - gangway, ramp
zacięcie - corner (raczej pionowe), diedre, dihedral (raczej połogie), inside corner, open book
zacierać kość - to tug a nut
zacisnąć się na linie - to bind on a rope
zacisnąć węzeł - to cinch a knot, to set a knot, to tighten a knot
zagrożenie lawinowe - avalanche danger, avalanche hazard
zagłębienie - slot (dogodne do założenia punktu)
zagłębienie w skale - hollow indentation
zaklinowany kamień - chockstone (użyteczny do asekuracji)
zakładać asekurację - to put in protection
zamarzać - to freeze
zamek karabinka - gate of a carabiner
zamglenie - haze
zamieć śnieżna - blizzard
zaspa - snowdrift
zawietrzny - leeward
zawiązać węzeł - to tie a knot
założyć obóz - to establish a camp
założyć poręczówkę - to rig a rope
założyć przelot - to set a placement, to throw in a piece (np. kostkę)
założyć stanowisko - to rig a stance
założyć zjazd - to anchor a rope
zbułować się - to pump out
zdobywać szczyt - to ascend
zefirek - breeze
zejście - descent
zemdleć - to faint
zerwa - cliff
zespół - party team
zespół dwójkowy - party of two
zespół trójkowy - party of three
zgubić się - to get lost
zjazd na linie - abseil, rappel, rappeling
zjazd w kluczu - body rappel, classic rappel
zjechać do podstawy ściany - to rappel down a wall
zjechać wyciąg - to rappel down a pitch
zjeżdżać na linie - to rap down, to rap off, to rappel down
zmechacenie - frays
zmiana prowadzenia - shift leads
zmiana prowadzącego - transition
zmierzch - dusk nightfall
Zwinąć linę - coil a rope
zwinąć namiot - to take down a tent
związać się - to rope up
związać się z partnerem - team up
zwój - coil
ząb skalny - crag rock horn, outcrop
złomisko - boulder field, talus
ź
źródło - spring
ż
żandarm - otcrop
żebro - rib
żleb - chute gully
żywiec - free solo
Zebrał Damian Granowski
W razie problemów z tłumaczeniem różnych tekstów wspinaczkowych służę pomocą (kontakt).