Jak skompletować sprzęt skiturowy i freeridowy? - Buty

Kolejnym szerokim tematem, po nartach skiturowych, jest wybór odpowiednich butów do skituringu. Temat łatwy nie jest, więc szykujcie się na dłuższą lekturę.

Może paść pytanie, czemu nie użyć butów zjazdowych? Cóż buty skiturowe są lżejsze, mają wibramową podeszwę, oraz co najważniejsze mają opcję przełączania butów z trybu zjazdowego na chodzenie i w tym przypadku, nie jest to gadżet. Mamy zapewnioną podczas chodzenia dużą ruchomość w stawie skokowym. Spokojnie w tych butach możemy pokonywać kilometry na nartach, lub nawet pieszo. Zdarza się również, że niektórzy się w nich wspinają :-).

Pamiętajcie, że buty skiturowe mają Nam wystarczyć na lata, więc dobrze dobierzcie je. Kupujcie według potrzeb, a nie po to, żeby wyglądać „profesjonalnie” na trasie. Narciarski kaleka, w butach za 2000 zł, wzbudzi co najwyżej uśmieszek politowania ;).

Jeśli zamierzacie 2-3 razy w roku wybrać się na skitury, to po co kupować wypaśne buty?

Standardowo musicie się mniej więcej określić w jakim zakresie będziecie działać. Inne będą buty do Freeridu, inne do wycieczek po Beskidach. Przykładowo mamy wspinacza, który zazwyczaj podchodzi w butach pod ścianę, a później zjeżdża. Nie potrzebuje mocnych i sztywnych butów freeridowych, lecz raczej lekkie buty (1-1,5 kg) w miarę sztywne, lecz wygodne.

Jeśli zamierzacie działać w górach typu alpejskiego to koniecznie sprawdźcie, czy do butów będą pasować raki, których używacie.

Wypożyczalnie

Jeśli nie jesteś pewien, która z tych dyscyplin będzie najlepsza, lub w ogóle zastanawiasz się czy warto od razu wszystko nabywać, to spróbuj na początek wypożyczyć sprzęt i przetestować go na łatwych trasach skiturowych. Dzięki temu masz możliwość przetestowania kilku par butów. Trzeba się liczyć z wydatkiem około 50-100 złotych za dobę, za cały zestaw skiturowy.

Masz kilka możliwości, np.

Kraków (trango.pl)

Nowy Targ (narty u Tadka (501364010))

Zakopane (TATRA TRADE, na rondzie w Kuźnicach (600 466 176).

Tatry - Schronisko w Pięciu Stawach

Jeśli znacie inne wypożyczalnie, to podajcie w komentarzach ich namiary :-)

Używane, czy nie?

Oba rozwiązania mają swoje plusy i minusy. Osobiście preferuję używane z kilku powodów, lecz o tym za chwilę.

Nowe

+ szerszy wybór butów, zwłaszcza nowych modeli

+ mamy pewność, że nie były używane (zwłaszcza botki)

+ oszczędność czasu, przy wybieraniu butów

- wysoka cena

- wyprodukowanie butów to koszt dla środowiska naturalnego. CO2, energia elektryczna, a później śmieci

Używane

+ korzystna cena, niejednokrotnie 50% nowych butów

+ Chronimy środowisko. Zobacz akcję Patagonii „Wear Worn”.

+ Jeśli ten sport się nam znudzi, lub wyeliminuje nas kontuzja, to jesteśmy mniej stratni :)

- w sumie największy minus. Botek dopasowuje się do stopy właściciela, więc botki, które otrzymamy po poprzednim właścicielu mogą powodować u nas obtarcia. Chociaż ma to marginalne znaczenie, jeśli botek jest termoformowalny (do tematu jeszcze wrócę w dalszej części artykułu)

- W sumie nie wiadomo dokładnie jak długo były używane i czy nie mają znaczących wad

- Poszukiwania butów dla nas idealnych, nierzadko są czasochłonne

- ograniczona ilość nowych modeli

Fot. The North Face/ Damiano Levati

Rodzaje

W sumie buty skiturowe możemy podzielić na 3 kategorie ze względu na rodzaj aktywności: freeridowe, skiturowe i zawodnicze.

Zawody

Buty zawodnicze to przede wszystkim niska waga i ruchomość w stawie skokowym. Zdarza się, że taki but waży poniżej 700 gram, a standardowo około jednego kilograma. Wyposażone są w 1-2 klamry, i nierzadko w dziwne – na pierwszy rzut oka – patenty umożliwiające dodatkowe usztywnienie. Raczej dla profesjonalistów. Początkujący narciarze, powinni omijać takie buty z daleka

But zawodniczy Scarpa Alien. Waga zbita do 680 gram!

Freeride

Tutaj buty nierzadko ważą około dwóch kilogramów, są sztywniejsze, a ruchomość w stawie skokowym ociera się o około 30 stopni. W większości przypadków posiadają 4 klamry. But ten przede wszystkim ma być wygodny w zjazdach, oraz ściśle przylegać do stopy. Często jeździmy w zmiennych warunkach, więc istotne jest też wygodne i wysokie podparcie tylnej części buta. Oraz mocne oparcie na języku buta.

But freeridowy Quadrant marki Black Diamond

Skituring

Pomiędzy butami zawodniczymi, a freeridowymi znajduje się najszersza grupa butów, którą nazwę wygodnie „buty skiturowe”. Są butami pośrednimi, łączącymi ze sobą wygodę podejścia i wystarczający komfort w zjeździe. Można powiedzieć, że waga takich butów waha się w przedziale 1-1,8 kilograma, ruchomość to 30-50 stopni i posiadają 2-3 klamry + ew. rzep usztywniający botek.

Według mnie, jest to najlepszy wybór dla początkujących skiturowców, którym marzy się wędrowanie i zjazdy po górach. Chcą mieć sprzęt w miarę lekki, lecz zapewniający względny komfort na podejściach i zjazdach.

Scarpa Maestrale, jeden z topowych modeli

Oczywiście zwróćcie uwagę, czy buty umożliwiają wpięcie się do wiązań Dynafita (dwa wgłebienia z przodu. Właściwie, jeśli buty nie mają takiego patentu, to ja nie biorę ich pod uwagę, z powodu tego, że wiązania Dynafita, są niesamowicie lekkie, a jak wiadomo ciężar ma znaczenie.

Botki

Mamy dwa rodzaje botków w butach skiturowych. Klasyczne (grubsze i zazwyczaj wiązane), oraz termoformowale (zazwyczaj cieńsze, lżejsze, zapinane na rzepy). Klasyczne są w sam raz do turystyki narciarskiej, gdzie będziemy pokonywać długie odległości. Termoformowalne są lżejsze, lecz co najważniejsze, dzięki zabiegowi formowaniu ich na ciepło na naszych stopach, idealnie można je dopasować do stopy.

Warto to zrobić w specjalnych punktach, jak np. Tatra Trade w Zakopanem.

Botki można też używać, jako obuwie schroniskowe, chociaż termoformowalne są delikatniejsze, od klasycznych.

Dopasowanie butów

Cóż jaki powinien być ten najważniejszy element ekwipunku skiturowca? Po pierwsze i najważniejsze: WYGODNE! Niekoniecznie chodzi mi tu o to, że jesteśmy w stanie wytrzymać w nich godzinę bez bólu. Mają być tak wygodne, że będziecie w nich w stanie chodzić kilka dni, bez bolesnych obtarć. Mówiąc inaczej, mają być idealne ;).

O ile obtarcia się zagoją, tak odmrożenia, mogące być wynikiem niedopasowanych butów, już gorzej...

Tu zaczynają się schody. Ponieważ buty skiturowe tanie nie są, a wybór z pozoru duży, nie jest wcale taki... duży :-). Na rynku jest kilka liczących się firm, które produkują buty skiturowe (np. Scarpa, Dynafit, Black Diamond, Garmont, itp.). Większość butów skiturowych jest produkowana na wąską stopę, co może dodatkowo utrudniać wybór osobom, które mają stopy szerokie. Poniżej dobry poradnik.

Jak dobierać buty skiturowe? - PDF

Buty skiturowe, a wspinanie

Buty skiturowe, mogą być również naszymi butami do wspinaczki zimą. W krajach alpejskich wszyscy używają nart aby dostać się pod ścianę. Nierzadko mając do zrobienia jakąś śnieżno-lodową drogę, wystarczy tylko przypiąć raki można łoić w skiturowych. Dzięki czemu nie musimy nosić dodatkowej pary butów. Light&Fast.

Start kluczowego wyciągu w Samo Południe. Autor wspina się w Dynafit tlt 4. Da się ;). Fot. Cezary Klus

Cóż najlepsze do tego są nowoczesne buty turowe. Wzorem może być tutaj Dynafit TLT 5, który przy wadze 1065 gram (sztuka) i świetnej ruchliwości, naprawde dobrze sprawdza się w takich warunkach.

Dynafit TLT 5

Żwróccie uwagę, aby do butów skiturowych było możliwe dopięcię raków automatycznych.

Gdzie i jak kupić?

Standardowo: wyspecjalizowane sklepy ze sprzętem skiturowych, lub giełdy, aukcje narciarskie.

Wiele osób robi taki patent, że najpierw wypożycza buty i sprawdza, czy dany model pasuje. Po kilku próbach, powinniśmy trafić na odpowiedni model.

Inni przymierzają buty w sklepie i gdy znajdą, to czekają na okazję na aukcjach internetowych.

Nieocenionym sposobem wyszukiwania jest internet. Czy to poszukujemy butów w sklepach, czy na aukcjach internetowych takich jak allegro, lub ebay.com.

Przy szukaniu na ebay'u koniecznie sprawdzajcie strony ebay'a niemieckiego, austriackiego, włoskiego, gdzie jest o wiele więcej ofert, a i zdarza się, że ceny butów są o połowe mniejsze. Musicie doliczyć koszty wysyłki, oraz to, że niektórzy nie chcą nadawać przesyłki za granicę. Chociaż w większości przypadków można się dogadać.

Pamiętaj, rób zawsze przemyślane zakupy. Nic tak nie frustruje, jak sprzęt, który okazuje się niewygodny.

Kiedy kupić?

Tu sprawdza się uniwersalna zasada zakupów... Po sezonie. Możemy wtedy liczyć na niższe ceny, promocje w sklepach. Z każdym rokiem rynek produktów skiturowych rośnie i można znaleźć coraz więcej sprzętu w sklepach, jak i na aukcjach.

Lato – Serwisy i sklepy zaopatrują się w sprzęt i jest on zazwyczaj dostępny w większych ilościach (zwłaszcza w sprzęt używany)

Jesień – Ludzie zaczynają rozglądać się za sprzętem. Co fajniejsze oferty znikają z allegro, ebay'a. Zapewne jak co roku, największy szał zakupów przypada na gwiazdkę, lub ew. jeśli wcześniej spadnie śnieg.

Zima – Pełnia sezonu zakupowego. Sprzętu jeszcze sporo jest, aczkolwiek już przebrany. Przykładowo mężczyźni o rozmiarze stopy 44, mogą mieć ciężko ze znalezieniem używanych butów skiturowych ;). Na aukcjach pojawia się sporo ofert od osób, które kupiły sprzęt, lecz coś im nie spasowało.

Wiosna – możemy liczyć na wyprzedaże w sklepach po sezonie, lecz również na osoby, które pozbywają się swojego sprzętu po zimie.

Damian Granowski

Kilka uwag o wyborze butów na przykładzie butów Dynafit NEO. Filmik zrealizowany przez sklep 8a.pl

Inne części cyklu

Narty

Wiązani

Foki

Kijki

Akcesoria

Powiązane artykuły