Tematem wiodącym w kwietniowych GÓRACH są najważniejsze kontrowersje i mistyfikacje w historii alpinizmu. W głównym materiale numeru najbardziej znane sprawy, które kładą się cieniem na kultywowanym w naszym środowisku etosie ludzi gór szczegółowo opisuje Kuba Radziejowski. Nieprzypadkowo ta najsłynniejsza patagońska iglica zdobi okładkę kwietniowych GÓR, ponieważ tematyka z nią związana wraca jeszcze w dwóch materiałach. Maciek Ciesielski opisuje historię wytyczenia i powtórzeń Drogi przez Kompresor, patrząc na nią przez pryzmat instalowanych (i likwidowanych) na tej linii nitów. W numerze nie mogło zabraknąć także wywiadu ze wspinaczem, który na trwałe zapisał się w najnowszych dziejach wspinania na Cerro Torre – i to zarówno w związku z kontrowersjami, jak i znakomitymi wyczynami sportowymi. Mowa oczywiście o Davidzie Lamie, który w tym roku wraz z Peterem Ortnerem dokonał pierwszego prawdziwie klasycznego przejścia Drogi przez Kompresor.
Kolejnego kontrowersyjnego tematu dotyczy również rozmowa z Ryszardem Pawłowskim (jest to fragment wywiadu-rzeki, który ukaże się niebawem nakładem wydawnictwa GÓRY BOOKS). Himalaista opowiada w nim o wyprawach przewodnickich, porównując je ze sportowymi (a raczej – jak sam je określa – „pseudosportowymi”) i przekonuje, że przyklejona im łatka bywa niesprawiedliwa i krzywdząca, a wyprawy te nie są – jak chcieliby ich przeciwnicy – „samym złem”.
W temat kontrowersji i manipulacji, jakim może być poddany wyczyn/przejście alpinistyczne wpisuje się także ankieta GÓR, w której zapytaliśmy reprezentantów naszego środowiska: czy należy wierzyć na słowo, że dane przejście miało miejsce, czy potrzebna jest dokumentacja; czy relacja w magazynach branżowych powinna przedstawiać suche fakty, czy może mieć charakter swobodnej narracji, ubranej w formę, która najlepiej odpowiada piszącemu; i w końcu czy informacje o przejściach przesyłane do mediów powinny być przez kogoś weryfikowane, a jeśli tak, to przez kogo?
Odpowiedzi były różne, ale co do jednego nasi rozmówcy byli zgodni – potrzebna jest konkretna specyfikacja przejścia dołączona do każdej relacji. Wychodząc naprzeciw potrzebom środowiska, a także działając w trosce o szeroko pojęte wspólne dobro wspinaczy i czytelników postanowiliśmy zobligować wszystkich autorów piszących do GÓR (a także – siebie –jako redakcję) – do publikowania opisu każdego liczącego się i opisywanego w naszym magazynie przejścia według przygotowanego przez nas schematu. Wytyczne zamieszczamy w numerze. Mamy nadzieję, że jest to krok w stronę większej przejrzystości i sposób na uniknięcie niedopowiedzeń oraz wątpliwości, które mogły się pojawiać przy okazji beletryzowanych relacji, które – podkreślmy to – nie zostaną zastąpione szczegółowym opisem, ale jedynie o niego wzbogacone.
Ale kwietniowe GÓRY to nie tylko kontrowersje. Medialny temat – choć tym razem dając szansę na chwilę oddechu i uśmiech na twarzy – kontynuują rozważania na temat reklam wspinaczkowych w latach 80. ubiegłego wieku. Będą obcisłe getry, jaskrawe stroje, kultowe baletki i ciekawe tło historyczne.
Radzi powinni być także miłośnicy wspinaczki skalnej – we wszelakich jej formach. Przygotowaliśmy bowiem solidny skałoplan chorwackiego Strogiru, a w magiczne lasy portugalskiej Sintry zabiorą was Adam Karpierz i Kaja Marek. Fanom kamieni z pewnością przyda się topo Diabelskiego Schroniska w Kusiętach, gdzie znajduje się najtrudniejszy obecnie bulder w Polsce - Ali-Baba 8B+ Łukasza Dudka.
Jak zwykle możecie liczyć na naszych tatrzańskich maniaków, którzy tym razem są w wyjątkowo dobrej formie. Grzegorz Folta zaproponuje wejście na Gerlach rzadko uczęszczanym Żlebem Karczmarza, a Wojtek Szatkowski powspomina swoje podejścia i zjazdy trzema żlebami. Jak zwykle będzie historycznie, praktycznie, nostalgicznie, ale przede wszystkim – interesująco i tatrzańsko :-)
Zapraszamy do lektury!
ECHA Z GÓR
Gwałt na górze? Spity i nity na Cerro Torre ·10
Tekst: Maciek Ciesielski
Z Patagonii na Malediwy · 14
Z Davidem Lamą rozmawiał Piotr Drożdż
Usunięcie nitów bez wątpienia wymagało odwagi. Z pewnością poprzez samo wejście, podczas którego wykorzystali tylko kilka spitów, udowodnili, że stać ich na wiele. Natomiast usunięcie spitów Maestriego ze zjazdu nie było już tylko pokazaniem środowisku ich definicji dobrego stylu – poprzez ten akt zmusili innych wspinaczy do robienia tego tak samo jak oni.
Sukces czy ściema? Najbardziej znane kontrowersje w historii alpinizmu · 22
Tekst: Jakub Radziejowski
Autor przybliża najsłynniejsze kontrowersje w historii alpinizmu – przedstawia sylwetki Karola Englischa i Tomo Česena, szczegółowo opisuje kwestionowane pierwsze wejścia na Cerro Torre i McKinleya, zdobycie Annapurny przez Wandę Rutkiewicz oraz Korony Himalajów przez Koreankę Oh Eun-Sun.
Ryszard Pawłowski: o tym, czy wyprawy komercyjne rzeczywiście są „samym złem” · 44
Rozmawiał: Piotr Drożdż
„Zła sława”, jaką ma nasza działalność, jest w znacznym stopniu wyolbrzymiona. Podobnie jak kiedyś kwestia sponsoringu budziła wśród ludzi gór mieszane uczucia, a dziś nie wywołuje już niczyjego sprzeciwu, tak mam nadzieję, że wyprawy przewodnickie zostaną zaakceptowane jako coś normalnego, co zresztą dawno temu stało się na Zachodzie.
Zapiski na marginesie reklam wspinaczkowych.
Lata osiemdziesiąte, cz. 1 · 50
Tekst: Piotr Drożdż
W 1987 roku, świat ujrzały Boreale Ninja, pierwsze z prawdziwego zdarzenia baletki wspinaczkowe, które przez wiele lat były jednym z najlepiej sprzedawanych modeli na świecie. Mało kto wie, że to właśnie Jerry’emu Moffattowi, który słynął z ciągotek motoryzacyjnych, kultowy model zawdzięcza oryginalną nazwę. Otóż Moffatt śmigał wówczas po szosach Europy równie kultowym – choć w innych kręgach – modelem motocykla. Był to Kawasaki GPZ600 Ninja…
ANKIETA GÓR
Prezentacja osiągnięć wspinaczkowych w mediach · 56
Wypowiedzi: Kinga Baranowska, Adam Pustelnik, Jakub Radziejowski, Rafał Sławiński,
Marcin Tomaszewski
Aby dany wyczyn alpinistyczny zaistniał w świadomości ogółu, najpierw musi zostać zaprezentowany w mediach. Powstaje więc pytanie o odpowiedzialność dziennikarzy za publikację relacji tworzonych przez wspinaczy, zwłaszcza jeśli okazuje się, że w niektórych przypadkach budzą one, post factum, wątpliwości, a nawet oskarżenia o koloryzowanie lub wręcz mistyfikację. Czy zatem rolą dziennikarza jest każdorazowa weryfikacja nadsyłanych do redakcji lub zamawianych reportaży z przejść? Jaki powinien być standard w relacjonowaniu osiągnięć wspinaczkowych, które mają wartość sportową?
Magiczne lasy Sintry · 60
Tekst: Adam Karpierz i Kaja Marek
Zdjęcia: Kaja Marek
Z początku nie wierzymy własnym oczom – tutejszy las jest zupełnie nie z tego świata. Winę za to ponosi „jakiś król sprzed pięciu wieków”, który chcąc mieć ładny ogródek, sprowadził rośliny z całego globu, a te po prostu rozniosły się po okolicy. Dość powiedzieć, że Sintra jest jedynym miejscem w Europie, gdzie dziko występują eukaliptusy.
BULDER TOPO
Kusięta – Diabelskie Schronisko · 66
Opracowanie: Piotr Deska
SKAŁOPLAN
Strogir · 68
Tekst: Darek Kaptur
Zdjęcia: Adam Hajnas, Darek Kaptur
KĄCIK TATROMANIAKA
Gerlach – Żleb Karczmarza · 72
Tekst i zdjęcia: Grzegorz Folta
SKITURY
Wiosenne żleby... · 75
Tekst: Wojciech Szatkowski
Zdjęcia: Adam Brzoza, Wojciech Szatkowski
Zima w Tatrach. Bezpieczny skituring · 78
BEZPIECZEŃSTWO W GÓRACH
Bezpieczeństwo na sztucznej ścianie wspinaczkowej · 80
VADEMECUM DIETETYKA
Żywieniowy upgrade. Od Kowalskiego do sportowca · 82
Tekst: Marcin Bończa-Tomaszewski
Zdjęcia: Michalina Bończa-Tomaszewska
FELIETON
Powrót lodowych wojowników? · 85
Bogusław Kowalski
RELACJE
XXV Międzynarodowe Targi Branży Sportowej i Outdoorowej Kielce Sport-Zima · 86
Jacek Tokarski
VIII Przegląd Filmów Górskich w Ustrzykach Dolnych · 87
Jacek Tokarski
ISPO · 88
SZPEJ · 89
Komentarze obsługiwane przez CComment