Chciałbyś się zacząć wspinać w i trafiłeś akurat na ten artykuł? Jest to jakiś początek. Czy dobry? To się jeszcze okaże… Wspinanie to coś więcej niż sport. Dla niektórych to styl życia. Wojtek Kurtyka określiłby ich mianem „wyznawców”. Jest to zajęcie dla wszystkich niezależnie do wieku, płci. Preferowane osoby z kompletem rąk i nóg, ale jeśli masz tylko trzy kończyny lub jesteś niewidomy, głuchy, masz słabe ręce to będziesz miał tylko trudniej, ale nie wyklucza cię to z działania na satysfakcjonującym poziomie ;).
Włoski wspinacz na Never Sleeping Wall na Sycylii. Fot. Damian Granowski
Jest to też sport ekstremalny i konsekwencje wypadku mogą zakończyć się śmiercią lub kalectwem. Dlatego nie bagatelizujcie wszelkich zasad bezpieczeństwa (patrz artykuł o błędach wspinaczkowych).
Taka Wanda Rutkiewicz miała ciekawy początek wspinania (patrz fragment jej biografii z Sokolików), ale nie jest to polecany sposób :-).
Ten artykuł jest jednym z szerszego cyklu, pt. "Szkoła wspinania" mającego na celu popularyzację bezpiecznych metod wspinania oraz usprawnienie, a co za tym idzie wzrost ogólnego poziomu wspinania. Celem tego "projektu" jest przekazanie/utrwalenie podstawowej wiedzy dla początkujących jak i również różnych patentów dla bardziej zaawansowanych.
Uprzedzam jednak, że nie jest to internetowy kurs wspinania, a jedynie uzupełnienie takich kursów + ewentualne przypomnienie. Jeśli myślisz o kursie/sekcjach wspinaczkowych i podoba ci się mój sposób przekazywania wiedzy to zapraszam do kontaktu.
Na portalu znajdziecie już sporo - mam nadzieję - ciekawych wpisów. W miarę czasu będą dodawane nowe artykuły i ew. usprawniane stare. Polecam też zapisać się na newsletter, aby otrzymywać powiadomienia o podobnych artykułach. Możesz zapisać się pod tym linkiem lub w formularzu poniżej. Dostaniesz na maila potwierdzenie otrzymywania newslettera (sprawdź ew. folder spam). Klikasz i gotowe :-)
I. Zacznij chodzić na ściankę wspinaczkową. Zapisz się na sekcję wspinaczkową.
Jest to najłatwiejszy sposób na początek wspinania. Razem ze znajomym(-ą) kupujecie wstęp na ściankę wspinaczkową, gdzie w kilka minut zostaniecie przeszkoleni z podstawowych technik asekuracji. Po tym przeszkoleniu możecie powspinać się z liną na wędkę. Więcej o początkach wspinaczkowych na ściance napisałem tutaj: "Co potrzebujesz na ściankę wspinaczkową?".
Jeśli spodoba się wam wspinanie to możecie zacząć regularnie chodzić na „panel” i podnosić wasz poziom.
Aby przyśpieszyć ten proces, to warto zapisać się na sekcję wspinaczkową, gdzie instruktor wspinania nauczy was podstawowych i zaawansowanych technik wspinania. Grupy są 4-8 osobowe i zapewne znajdziecie tam innych zapaleńców, z którymi będziecie mogli dalej działać. Jeśli nie macie z kim zacząć się wspinać regularnie, to taka sekcja będzie idealnym rozwiązaniem
BTW - jeśli macie problem ze zrozumieniem niektórych terminów, to możecie zaglądnąć tutaj: Słownik terminów górskich i outdoorowych oraz Slang wspinaczkowy.
II. Zrób kurs wspinaczkowy
Jeśli jesteś absolutnie początkujący, wspinałeś się tylko na ściance lub nie wspinałeś się w skałach wcześniej, to zrobienie kursu wspinaczkowego w skałkach może być dobrym pomysłem. Możesz taki kurs zrobić komercyjnie lub koleżeńsko. Na takich kursach, trwających od 4 do 6 dni, nauczysz się podstaw operacji sprzętowych i wspinania. Umożliwi ci to w miarę bezpieczny start ze wspinaniem w skałach.
Nie polecam również nauki wspinania z internetu i książek. Da się, aczkolwiek będzie to dość nużące i potencjalnie narażamy się na powielanie błędów. Skąd wiesz, czy taki Granowski nie napisał bzdur w internecie :-) ?
Świetnym pomysłem jest też kurs w Klubie Wysokogórskim. Jest ich kilkanaście w Polsce i spora część z nich umożliwia odbycie kursu (np. KW Kraków). Od razu poznajemy ludzi i mamy zniżkę na składkę w klubie. Poniżej też zamieszczam kilka przydatnych linków:
Jak zacząć się wspinać?
Wybierać się na kurs wspinaczkowy, czy kształcić się samemu?
Jaki kurs wspinaczkowy (letni) wybrać na początku
Co zabrać na kurs wspinaczkowy (lub ew. w skały)?
Możliwości kursowe zimą
Jakiego instruktora wspinaczki wybrać?
III. Dostosuj skały do umiejętności i warunków
Gdy już wybierasz miejsce w którym będziesz chciał się wspinać to sprawdź w przewodniku wspinaczkowym czy na miejscu będą drogi odpowiednie do twojego poziomu umiejętności. Jeśli jesteś początkującym to powinny być drogi o wycenie III, IV, maksymalnie V. Topo (forma opisu dróg i rejonów wspinaczkowych) wybranych rejonów możecie znaleźć również w necie.
Warto też, aby skały miały odpowiednią wystawę. Latem najlepiej ocienioną, a w zimniejsze dni (zwłaszcza wiosną, jesienią i zimą) nasłonecznioną. Staraj się wspinać w cieniu, bo – przynajmniej mnie – wspinanie w upale niszczy. Chociaż niektórzy to lubią...
IV. Szanuj środowisko i etykę wspinaczkową
W dzisiejszych czasach wspinanie stało się bardzo popularne i występuje sporo problemów związanych ze skałami i ruchem wspinaczkowym. Każda kolejna osoba wchodząca do wspinania może być katalizatorem nowych problemów. Przeczytaj kilka podstawowych zasad na temat etyki wspinaczkowej. Znajdziesz je tutaj: „Wspinacz z klasą”.
Podczas "pięknego, upalnego lipcowego dnia" na Drodze Kutty. Fot. Maciej Chmielecki
V. Wybierz odpowiednią drogę dla siebie i miej na nią sprzęt
Każda droga wspinaczkowa w rejonie z przewodnika będzie posiadać wycenę (więcej o skalach wspinaczkowych tutaj), która odpowiada trudnościom danej drogi. Zazwyczaj trudności dróg zaczynają się od III, ale relatywnie mało jest takich dróg w skałkach. Częściej są drogi wycenione na okolice stopnia IV. Pocieszające jest to, że każdy przeciętnie sprawny człowiek powinien sobie poradzić z większością dróg III-IV. Zacznij od „wędkowania” takich dróg, a jak poczujesz się na nich pewnie (i masz umiejętności) to zacznij je prowadzić.
Zanim rzucisz się z prowadzeniem na V i wyżej, to postaraj się przejść co najmniej po 10 dróg z każdego stopnia. Przykładowo 10 x IV, 10 x IV+, 10 x V- i tak dalej. Może to być trudne, ze względu na to, że w danym rejonie może być np. kilka czwórek, żadnej V-, itp. Wtedy warto rozważyć wędkę na trudniejszej drodze.
Bądź przygotowany i postaraj się nie mieć braków sprzętowych. 50 metrowa lina na 30 metrową skałę brzmi logicznie dla laika, ale wyobraź sobie, że do zjazdu ze szczytu skały musisz ją złożyć na pół, wtedy masz 25 metrowe odcinki liny, a skała ma 30 metrów.
Musisz wiedzieć, co potrzebujesz na wspinanie z wędką, a co na prowadzenie. Dzięki temu wspinanie będzie bezpieczniejsze.
Tutaj napisałem ciekawy artykuł „Checklista sprzętu wspinaczkowego”. Warto jeszcze zajrzeć do artykułu o ubieraniu się w górach. Te dwa artykuły to są tylko moje sugestie. Nic nie zastąpi własnego doświadczenia i wiedzy nabytej.
Wspinanie na Zjazdowej Turni w Dolinie Kobylańskiej. Fot. Damian Granowski
VI. Wspinaj się z kimś doświadczonym i/lub posiadającym umiejętności bezpiecznego wspinania
Chyba najważniejsza rada z tych wszystkich. Wspinaj się tylko z osobami, które mają opanowane operacje sprzętowe i nie zabiją cię poprzez swoją niewiedzę lub niechlujstwo. W końcu ty wisisz na tym kawałku sznurka. Co nie? Jeśli nie jesteś wstanie określić czy dana osoba należy do tej kategorii to odsyłam do punktu I i II.
Masz tutaj link do artykułu „Błędy wspinaczkowe”. Zobaczysz tam kilka perełek, które mogą się wydarzyć. Przemyśl sobie, czy warto tak ryzykować…
VII. Dobrze stój na nogach
Nogi są najważniejsze w tym całym wspinaniu. Rozluźnij się, dobrze stój na nogach, trzymaj się chwytów wyprostowanymi rękami. Stój stopami prostopadle do ściany. Na małych stopieńkach stawaj na dużym palcu u nogi. Miej dobrze dopasowane buty wspinaczkowe, bo nasz rodzimy wapień jest dość śliski.
VIII. Rób wpinki z bezpiecznych pozycji
Podczas twoich pierwszych prowadzeń staraj się aby robić wpinki w miejscach optymalnych. Odpowiednie miejsca to takie gdy trzymamy się dobrego chwytu (najlepiej klamy) jedną ręką, dwoma nogami stoimy na dobrych stopniach, a wpinka znajduje się w zasięgu ręki. Zapraszam do przeczytania artykułu o niebezpieczeństwach prowadzenia: "Prowadzenie na drogach sportowych - różne niebezpieczeństwa i triki".
Najważniejsze są pierwsze dwie wpinki. Pierwszą rób jak najszybciej, z dobrego chwytu. Zabezpieczasz się przed spadnięciem na ziemię. Drugą rób, gdy ring jest na wysokości pasa lub trzymasz się pewnie i jest on spokojnie na wyciągnięcie ręki.
Częstym błędem jest wpinka, gdy tylko ring jest „w zasięgu”. Siłowe sięganie do wpinki na styk, często z ręki w przybloku sprawi, że droga będzie o wiele trudniejsza.
IX. Panuj nad emocjami
Wspinanie potrafi być stresujące i niebezpieczne... Groźba potencjalnego lotu na prowadzeniu potrafi sparaliżować. Nierzadko sama ekspozycja przyprawia nas o szybsze bicie serca. W takich chwilach weź kilka głębokich wdechów i ruszaj przed siebie. Możesz też wycofać się z takiej drogi, jeśli czujesz, że nie dasz rady. Droga poczeka...
Wiedz jednak, że we wspinaniu zdarzą się momenty, gdy nie będziesz mógł się wycofać (zwłaszcza w górach) i droga będzie wiodła tylko do góry. Wtedy trzeba będzie zawalczyć :-).
Skupiaj się zwłaszcza przy operacjach sprzętowych (np. Przewiązywanie się na stanowisku lub zjazdy na linie).
Fot. Damian Granowski
X. Baw się dobrze!
Co tu dużo gadać. Jeśli będziesz wspinał się bezpiecznie, to możesz delektować się tym zajęciem do późnej starości. Poznasz wielu wspaniałych ludzi i przeżyjesz coś, co niewielu ludzi ma okazję przeżyć w dzisiejszych czasach. Tym czymś jest przygoda. Życzę ci abyś został „wyznawcą”.
Jest już dostępna druga część tego minicyklu. Zapraszam do lektury. "13 porad dla średniozaawansowanych wspinaczy".
oraz innych podobnych
10 porad we wspinaczce TRAD dla początkujących
10 porad dla początkujących na wielowyciągówkach
10 porad dla początkujących w drytoolingu (do M6)
10 porad dla średniozaawansowanych w drytoolingu (od M6 do M8)
10 porad dla zaawansowanych w drytoolingu (od M8)
Damian Granowski
Tutaj mała autopromocja z mojej strony :-). Jakbyście szukali instruktora to prowadzę sekcje wspinaczkowe w Krakowie oraz kursy wspinaczkowe i serdecznie zapraszam osoby, które planują zacząć przygodę ze wspinaniem. Sarkazm, ironia, kiepski dowcip i umiejętność odgryzania się mocno wskazane. W przypadku facetów wskazane mocne poczucie wartości, bo dziewczyny na sekcji są mocne. Kontakt do mnie tutaj.
